دستوردانان «خود» و «خویش» و «خویشتن» را «ضمیر مشترک» می‌خوانند. این نام‌گذاری نیز از این رو است که کاربرد این ضمیرها برای همۀ اشخاص (اول‌شخص و دوم‌شخص و سوم‌شخص مفرد…
دو تعبیر «چرا نه؟» و «چرا که نه؟» گرته‌برداری ناروایی است که از زبان فرانسوی و انگلیسی به فارسی راه یافته است. ابوالحسن نجفی در غلط ننویسیم دراین‌باره توضیحاتی آورده…
«ساز» در فارسی کهن معنی‌های متعددی داشته و یکی از آن‌ها «ابزار» و «آلت» بوده است. معنی دیگر آن، «سامان» و «نظم‌وترتیب» بوده است. از این کلمه واژه‌های مرکبی هم…
«توسعه» در فارسی به‌معنی «گسترش» و «پیشرفت» است؛ اما در سال‌های اخیر بر اثر ترجمه، دستخوش گرته‌برداری معناییِ ناروایی شده است. این نوع گرته‌برداری وقتی روی می‌دهد که مترجمی نابلد…
سه‌نقطه علامتی است برای نشان‌دادن حذف‌ها یا افتادگی‌های متن. همچنین در نوشته‌های داستانی و گفت‌وگوها از این علامت استفاده می‌کنند تا ناتمام‌ماندن حرف را نشان دهند: ـ داشتم برایت می‌گفتم…
غالباً «یک»های گرته‌برداری‌شده را می‌شود به‌آسانی حذف کرد و جمله را به‌سیاق طبیعی فارسی بازگرداند: ناویراسته: یک پزشک، هیچ‌گاه اخلاق پزشکی را زیر پا نمی‌گذارذ. ویراسته: پزشک، هیچ‌گاه اخلاق پزشکی…
«ویراستاران» آوردن کاما پیش از «و» و «که» را نادرست می‌داند. به‌نظر می‌رسد هرچند این حکم در وهلهٔ نخست و در بسیاری مواقع درست و پذیرفتنی می‌نماید، نباید آن را…
هر واژه‌ای بار معنایی بخصوصی دارد که آن را از واژه‌های هم‌معنی‌اش متمایز می‌کند. از همین رو است که «مُردن» و «درگذشتن» و «جان‌باختن» و «به رحمت ایزدی پیوستن» و…
تصویر بالا صفحهٔ آغازینِ داستان بلند عشق و چیزهای دیگر، نوشتهٔ مصطفی مستور، است. در جمله‌ای که زیرش خط کشیده‌ام، نویسنده دو ساختار را به‌اشتباه با هم خلط کرده است:…
در نوشتار فارسی امروز، آغازکردن جمله با «و» چندان پسندیده نیست. به‌بیان روشن‌تر، وقتی جمله‌ای تمام می‌شود و در آخرش نقطه می‌آید، جملۀ پس از آن را با «و» شروع…
پنج اقلیم حضور یکی از کتاب‌هایی است که شادروان داریوش شایگان در دوسه سال آخر عمر خویش نوشت. این کتابِ خوش‌خوان را انتشارات فرهنگ معاصر با ظاهری بیش‌وکم پیراسته و…
توضیح: نکته‌ای که در زیر به آن پرداخته می‌شود، به زبان فارسی معیار در ایران مربوط است، نه زبان شکستۀ گفتاری. به‌بیان شفاف‌تر، آنچه در اینجا تحت عنوان «تلفظ» از…