گرته‌برداری‌ستیزی

درازنویسی-ویراستاران-رنج‌بردن
مترجمانِ بی‌دقت در ترجمهٔ فعل to suffer انگلیسی صرفاً معنیِ نخستِ آن یعنی «رنج‌بردن» را در ذهن داشته و آن را در جاهایی به‌جای معنی دوم که «مبتلابودن، دچاربودن، گرفتاربودن»…
برنامه کاربردی-ویراستاران
عبارت گرته‌بردارانهٔ «برنامهٔ کاربردی» که ترجمهٔ لفظ‌به‌لفظ application software یا application program است، جز در متن‌های تخصصی، غالباً در فارسی چندان رسا نیست و مخاطب فارسی‌زبان را با ابهامی معنایی…
چالش-ویراستاران
«چالش» دشواری و سختی‌ای است ثمربخش و سازنده؛ اما در غالب متن‌های امروزی، «چالش» را درست به کار نمی‌برند که نشان‌دهندۀ نوعی تازگی و جذابیتِ این واژه است؛ انگار «چالش»…
کرم کتاب - خوره کتاب - ویراستاران - گرته‌برداری - bookworm
انگلیسی‌زبانان برای اشاره به کسی که بسیار کتاب می‌خواند، عبارت استعاری «کِرم کتاب» را به کار می‌برند. اما به‌کاربردن «کرم کتاب» در فارسی صحیح نیست؛ چراکه اولاً در این جایگاه…
معرفی-ویراستاران
در سال‌های اخیر، «معرفی» دم‌دستی‌ترین برابرنهادی است که اغلب برای introduce می‌شناسند. معرفی معنای عرضه‌کردن، آوردن، ارائه‌کردن، باب‌کردن، معمول‌کردن، رواج‌دادن، مطرح‌کردن نیز می‌دهد. یکی از گرته‌برداری‌های معناییِ نابجایی که در…
Indifferent-بی‌تفاوت-بی‌اعتنا-بی‌توجه-ویراستاران
یکی از گرته‌برداری‌های نابجایی که از زبان انگلیسی و فرانسوی شده و در منابع ویرایشی به آن اشاره کرده‌اند، «بی‌تفاوت» است. همچنان‌که ابوالحسن نجفی در غلط ننویسیم به‌درستی خاطرنشان کرده،…
چرا نه؟-چرا که نه؟-گرته‌برداری-ویراستاران
دو تعبیر «چرا نه؟» و «چرا که نه؟» گرته‌برداری ناروایی است که از زبان فرانسوی و انگلیسی به فارسی راه یافته است. ابوالحسن نجفی در غلط ننویسیم دراین‌باره توضیحاتی آورده…
توسعه-ویراستاران-گرته‌برداری-کلیشه
«توسعه» در فارسی به‌معنی «گسترش» و «پیشرفت» است؛ اما در سال‌های اخیر بر اثر ترجمه، دستخوش گرته‌برداری معناییِ ناروایی شده است. این نوع گرته‌برداری وقتی روی می‌دهد که مترجمی نابلد…
ضمیر ملکی چسبان-اضافه ملکی-ویراستاران
مالکیت را به دو روش می‌توان بیان کرد: ضمیر ملکی (ضمیر شخصی متصل)، مانند: کتابمان؛ اضافهٔ ملکی، مانند: کتابِ ما. این دو روش، کارکرد زبانی یکسانی ندارند: در روش دوم،…
فهرست