اگر می‌خواهید از سامانهٔ فرهنگ املایی «ویراستاران» استفاده کنید، این قوانین را بخوانید و بدانید. توجه کنید که این صفحه به‌تدریج تکمیل و تصحیح می‌شود.

مبنای رسم‌الخط

شیوه‌نامهٔ خط فارسی را فرهنگستان تولید و منتشر کرده است: دستورخط فارسی. همه تابع این شیوه‌نامه هستیم. در فرهنگ املایی خط فارسی، قوانین دستورخط تا حدود زیادی بر ۳۱٬۷۶۷ واژه اعمال شده است. این سامانه نیز بر اساس این دو شیوه‌نامه تهیه شده است.

در کارگاه‌های ویرایش و درست‌نویسیِ مؤسسهٔ «ویراستاران»، وقتی به بخش ویرایش صوری می‌رسیم، نخستین بحث، «دستورخط» است. سه پرسشِ آغازین این قسمت، این‌هاست:

    1. چرا باید همهٔ فارسی‌نویسان از دستورخط واحد پیروی کنند؟
    1. چرا آن دستورخط واحد باید دستورخط فرهنگستان زبان و ادب فارسی باشد؟
  1. دستورخط فرهنگستان دربارهٔ شیوهٔ املای تمامی واژه‌ها و عبارت‌های فارسی چه می‌گوید؟

از این رهگذر، اهمیت این شیوه‌نامه و لزوم تبعیت از آن را اثبات می‌کنیم و آن را به‌طور کامل آموزش می‌دهیم. به‌زودی گزیده‌ای از این مباحث را در دسترس شما قرار خواهیم داد.

چند مبنای دستورخط

تر، تریندر صفت‌ها، همیشه نیم‌جدا با قبل نوشته می‌شود؛ البته به‌جز در بیشتر و کمتر و بهتر.
می، نمیدر فعل‌ها، همیشه نیم‌جدا با فعل پس از خود نوشته می‌شوند.
ابن / بندر میانۀ اسم‌ها، همیشه از قبل و بعدش جدا نوشته می‌شود. اگر در آغاز اسم بود، نیم‌جدا نوشته می‌شود.
ای (حرف ندا)همیشه جدا از منادا نوشته می‌شود.
اعراب‌فقط برای پیشگیری از بدخوانی اعراب‌گذاری می‌شود. از ساکن به‌ندرت استفاده می‌شود.
تنوین‌درج تنوین در کلمات تنوین‌دار، اجباری است.
ـهٔفقط «ـهٔ» درست است و آن را همیشه باید درج کنیم.

بناهای اختیاری دستورخط

در بناهای اختیاری دستورخط، این‌ها را برگزیده‌ایم:

دستورخطانتخاب «ویراسـتاران»
ابن = بندر میانهٔ اسم، الف «بن» را درج نمی‌کنیم.
ـها = ها«ها»ی جمع را همیشه با قبل نیم‌جدا می‌نویسیم.
املاء = املابعد از کلمات عربی مختوم به الف و همزه، همزه را درج نمی‌کنیم: املا. در این صورت، وقتی این کلمات کسرهٔ اضافه بگیرند، یای میانجی بعدشان قرار می‌گیرد: املای من.
املایی = املائیقبل از یای نسبت و یای نکره‌ساز، ی می‌گذاریم، نه همزه: املایی.

دوصورته‌ها

در فرهنگ املایی خط فارسی، اگر برای یک واژه دو صورت املایی آمده باشد، معمولاً نخستین صورت املایی را ملاک گرفته‌ایم. این ازآن‌روست که در خود فرهنگ املایی خط فارسی نیز صورت اول به‌واسطهٔ رجحانش در ابتدا قرار گرفته است.

اعراب‌گذاریِ فرهنگ املایی خط فارسی

در مواجهه با فرهنگ املایی خط فارسی، رعایت اعراب‌گذاری و ساکن‌گذاری و تشدیدگذاری عین آن کتاب ضروری نیست. به‌نظر می‌آید بنا به دلایلی، فرهنگ املایی خط فارسی در اعراب‌گذاری زیاده‌روی کرده است.

اگر واژه‌ای نبود؟

طبیعی است که بعضی واژه‌ها در فرهنگ املایی «ویراسـتاران» نباشد. ما گزارش جست‌وجوهای بی‌پاسخ را می‌بینیم و به‌تدریج و پس از بررسی، آن‌ها را به  فرهنگ املایی «ویراسـتاران» می‌افزاییم. البته برای سرعت‌یافتن این فرایند، خواهش می‌کنیم فرم «پیشنهاد واژه» را پر کنید.

مخالفت با فرهنگ املایی خط فارسی

چند واژهٔ نیم‌جداشده در فرهنگ املایی خط فارسی را نپذیرفته‌ایم؛ چون کلمهٔ مرکب نیست، مبنایی در دستورخط ندارد، به افراط در نیم‌جداکردن کشیده می‌شود و کلمه را دشوارخوان می‌کند. این نپذیرفتن فقط دربارهٔ نیم‌جداکردن، آن‌هم در همین چند واژهٔ معدود است و قرار نیست ادامه یابد. شمار مخالفت‌ها ۴۹۳ مدخل از بین ۳۱٬۷۶۷ مدخل است؛ یعنی ۱٫۵۵درصد! دوباره می‌گوییم مخالفت‌ها فقط در نیم‌جداکردن است.

چند نمونه:

نایکدستی: مثلِ‌آبِ‌اماله، آبِ اِماله

از آن طرف، چند واژهٔ پیوسته را نیز نپذیرفته‌ایم. برای تمام مخالفت‌هایمان از دستورخط دلیل داریم و آورده‌ایم.

فاصله‌گذاری کلمات

۱. درون یک کلمه:

۱. ۱. فاصله: نباید

۱. ۲. نیم‌فاصله: در صورت نیاز، باید

۲. بـیـن دو کلـمه:

۲. ۱. یک فاصله: باید

۲. ۲. بیش از یک فاصله: نباید

۲. ۳. نیم‌فاصله: نباید

عددنویسی

۱. عدد و معدود ← جدا: یازده تومان، ۲۵ تومان، کوچهٔ ۲۲

نکته: «بار» و «تا» هم معدود محسوب می‌شود: اولین بار.

۲. هر تک‌واژهٔ ترکیبی ← نیم‌جدا: ۲۵تومنی، پنجاه‌تومنی، سی‌ساله، هشتاد‌نفری، صددروازه، هشت‌دری، ۳۲۰برگی

۳. هر عدد ترکیبی ← نیم‌جدا: دویست‌وسی‌وششمین نفر، ۴۳۵هزار نفر، ۵میلیارد و ۴۴۰میلیون و ۳۲هزار نفر

۴. کوته‌نوشت‌ها ← به عدد می‌چسبد: ص۲۳، ۱۴۹۷م، ۱۳۴۲ش، ش۶۶، ج۷، س۹

۵. در تاریخ‌نویسی ← ماه‌ها و فصل‌ها به عدد می‌چسبد: ۱۳خرداد۱۳۸۹، ۱۲ذی‌قعده۱۳۶، تابستان۱۳۹۲

۶. عدد احتمالی ← نیم‌جدا و طبق قاعدهٔ عددنویسی، اگر واودار بود، با رقم و اگر بی‌واو بود، با حرف : دوسه نفر، ۱۲۰۰ – ۱۳۰۰ کیلومتر

۷. کسرها ← به‌حرف و نیم‌جدا: دوسوم، سه‌چهارم

تذکر:

۱. «و» و «تا» بین دو رقم ← جدا: ص۴۵۶ و ۴۵۹، پنج تا شش نفر.

۲. اعشار: فقط /

به

۱. در فعل:

۱. ۱. بای زینت ← چسبیده: بروم، دست بکشم، بگفتم.

۱. ۲. عبارت فعلی ← جدا: به‌ کار رفت، به‌ دست آورد، به‌ یغما برد، به‌ چاپ رساند، به‌ شمار می‌رود.

۲. در اسم:

۲. ۱. صفت‌ساز ← چسبیده: بهوش (هوشیار)، بسزا، بحق (درست)، بجا (شایسته)، بهنجار، بسامان، بقاعده (قاعده‌مند).

۲. ۲. قیدساز ← نیم‌جدا: به‌آهستگی، به‌تدریج، به‌عمد، به‌سختی، به‌زحمت، به‌خلافِ، به‌شدت، به‌جِدّ، به‌کلی، به‌ندرت، به‌ضمیمهٔ، به‌غایت.

۲. ۳. میانوند ← نیم‌جدا: سربه‌زیر، سربه‌هوا، خون‌به‌دل، دست‌به‌دست، پشت‌به‌پشت، لابه‌لا، جابه‌جا، روزبه‌روز، منزل‌به‌منزل.

۲. ۴. مصدر ← نیم‌جدا: به‌کاربردن، به‌دست‌آوردن، به‌روزکردن، به‌دورانداختن، به‌فریادرسیدن.

۲. ۵. عبارت‌های عربی ← چسبیده: بلاعوض، بلافصل، بلاشک، بعینه، بنفسه، بشخصه، بالعکس، بالقوه، بالفعل.

۲. ۶. متمم ← جدا: به اتاقم رفتم، به یک سال زندان محکوم شد، به شمیران خواهم آمد، به تو یادآوری کرد، به نام خدا.

۲. ۷. قسم ← جدا: به خدا قسم، به جان عزیزت، به سبیلم قسم، به قرآن.

۲. ۸. واژگان کهن ← چسبیده: بدین، بدان، بدو، بدیشان.

۳. در حرف اضافهٔ مرکب ← نیم‌جدا: به‌سوی، به‌جهت، به‌نزد، به‌سمت، به‌طرف، به‌واسطهٔ، به‌غیر از، به‌طور (کلی)، به‌شیوهٔ، به‌طرز، به‌سبک.

نشانه‌ها

۱. در نشانه‌های درنگ . ، ؛ : … ! ؟ قبل: بی‌فاصله؛ بعد: فاصلهٔ کامل.

۲. در نشانه‌های دربَرگیر «» () ﴿﴾ [] {} < > با ‌درون: بی‌فاصله؛ با ‌بیرون: فاصلهٔ کامل.

نکته: اگر نشانهٔ درنگ و دربرگیر کنار هم آمدند، قاعدهٔ دومی را اعمال می‌کنیم:   ).   .)

۳. در نشانه‌های ریاضی تنیده در متن فارسی + – = / ÷ × با قبل و بعد: یک فاصله.

قیدسازها

«در» و «بر» و «با» و «از» قیدساز و متمم‌ساز جدا نوشته می‌شود. «به» متمم‌ساز نیز جدا نوشته می‌شود.

فقط «به» قیدساز استثناست و با بعدش نیم‌جدا می‌شود.

منفی‌سازها در واژه‌های مرکب

نیم‌جدا با بعد: بی، نا، ضدّ (همیشه با تشدید)، غیر (مگر اینکه به حرف برسد: غیر از).

جدا از بعد: عدم، نبود، فقدان، فاقد، بدون.

مصدر

مصدر و شبه‌مصدر همیشه نیم‌جداست: ناکام‌شدن.

مگر اینکه در میانه‌اش واژه‌ای دیگر بیاید: نگاه ناپسند انداختن.

یک واحد خواندنی

معمولاً‌ عبارت‌های با یک واحد خواندنی نیم‌جدا نوشته می‌شوند. البته بعضی عبارت‌های با یک واحد خواندنی جداست: مجموعه کتب، سلسله جلسات، سری فیلم‌های بتمن، بهترین شکل، دیگر افراد، خیلی خنک، اندک دقت، این نوع.

اجزای فعل

اجزای فعل همیشه جداست.

پیشوندها در فعل‌های پیشوندی نیم‌جدا نوشته می‌شود. فعل پیشوندی فعل‌هایی هستند تشکیل‌شده از دو تک‌واژ که با این پیشوندها آغاز می‌شوند: در، بر، ور، فرا، فرو، فرود، باز، وا

همچنین «به» در عبارت‌های فعلی جدا نوشته می‌شود.

حرف پسینی

حرف بعد از کلمه، همیشه جدا نوشته می‌شود: نسبت به، در مقایسه با، مبنی بر، مربوط به، با توجه به، بنا بر، بنا به.

صفت اشاره در ترکیب‌ها

«این» و «آن» و «همان» و «همین» در میانهٔ ترکیب‌ها باعث جداشدن نیم‌جداها می‌شوند: به‌جهتِ ← به این جهت.

جدا از بعد

این‌ها را جدا از بعدشان می‌نویسیم: تحت، مورد، زیر، عدم، نبود، فقدان، فاقد، بدون، اهل، هیچ، هر، آن، این.

مگر: چند استثنای ذکرشده در فرهنگ املایی «ویراستاران» که واژهٔ مرکب ساخته‌اند.

«قابل» و «غیرقابل» با بعدشان نیم‌جدا نوشته می‌شوند.

القاب

لقب‌های آغازین با بعدشان جدا نوشته می‌شوند: مرحوم، دکتر، شهید، شیخ، آیت‌الله، حجت‌الاسلام، مهندس، آقای، خانم و… .

مگر اینکه آن لقب جزء نام آن فرد شده باشد.

عطف وند

اگر کلمه‌ای به کلمهٔ پیشوند یا پسونددار عطف شد، جدا نوشته می‌شود: بی‌دقت و ملاحظه، پیشوند و پسونددار، غیرآبی و خاکی، پررنج و زحمت.

مگر: چند استثنای ذکرشده در فرهنگ املایی «ویراستاران».

نیم‌فاصله در عربی

در متون عربی، هیچ‌کجا نیم‌فاصله وجود ندارد. همچنین عنوان کتاب‌های عربی و نیز عنوان عربیِ کتاب‌های فارسی باید کاملاً جدا نوشته شود: غرر الحکم و درر الکلم، نهج البلاغه، بحار الانوار، توضیح المسائل.

عربی در فارسی

عبارت‌ها و اسامی عربی در متن فارسی، نیم‌جدا نوشته می‌شوند: ان‌شاءالله، دارالحدیث، دارالقرآن.

196 دیدگاه. دیدگاه خود را ثبت کنید

  • با سلام و تشکر
    لطفاً در قسمت دوصورته‌ها، «رحجانش» رو اصلاح بفرمایید.

    پاسخ
  • عبدلمجيد حيدري
    5بهمن 1398، 19:27

    در بخش «جدا از بعد» همين نوشتار «مورد» را ذكر كرده‌ايد درحالي‌كه در فرهنگ املايي ويراستاران به‌صورت نيم‌فاصله آورده‌ايد و حتي با قاعده «مورد…(نيم‌جدا)» آن را تعميم داده‌ايد؛ كدام توصيه درست است؟

    پاسخ
    • اینجا را اصلاح کردیم. آن قاعده نیر عمومیت ندارد و در صورتی است که واژۀ مرکب ساخته شود. تشکر.

    • علی شیخ الا‌‌سلام
      23دی 1402، 21:48

      با عرض سلام و احترام و تشکر بابت زحمات صورت‌‌گرفته در ویراستاران:
      به نظر بنده واژه‌‌های پس از “مورد” باید جداگانه نوشته شوند زیرا در برخی موارد، مانند مواردی که به حرف “ا” می‌‌رسند مانند “موردادعا”، موجب سردرگرمی خواننده خواهند شد. در صورت علاقه‌‌مندی به متصل‌‌نویسی با نیم‌‌فاصله بهتر است برای آن تبصره‌‌هایی در نظر گرفته شود. لازم به ذکر است که در متن دستور خط فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مورخ 1401، این کلمه به صورت جدا از کلمه بعد خود به کررات آورده شده است (هر چند به‌‌دلیل ایرادهای .نوشتاری در متن آن، ارجاع به متن نوشته‌‌شده توصیه نمی‌‌شود). با‌‌این‌‌همه نمونه‌‌هایی نیز در این دستور خط به آن اشاره شده که می‌‌توانند برای استفاده از نیم‌‌فاصله مورد ارجاع باشند.

  • عبدالمجيد حيدري
    8بهمن 1398، 21:17

    باتشكر از پاسخ شما ولي من قانع نشدم؛ الان شما هر كلمه‌اي را با «مورد» در فرهنگ املايي ويراستاران سرچ كنيد با نيم‌فاصله مي‌دهد و تنها چند استثنا نيست و بيشتر همان قاعده «مورد … (نيم‌فاصله)» را رعايت مي‌كنند. خودتان مي‌توانيد امتحان كنيد: موردبحث، مورداحترام، موردتأييد، موردتأكيد، موردنياز، موردتوجه، موردقبول و … ضمن اينكه وقتي همه اين موارد هست چرا بقيه موارد نباشد؟

    پاسخ
    • من جدا می‌‌نویسم. خیلی درست‌تر است. مگر چه مشکلی در خواندن ایجاد می‌شود و اصلاً چرا باید دو کلمه را به هم چسباند؛ آن‌هم بی‌دلیل منطقی.

  • در متون عربی، هیچ‌کجا نیم‌فاصله وجود ندارد. همچنین عنوان کتاب‌های عربی و نیز عنوان عربیِ کتاب‌های فارسی باید کاملاً جدا نوشته شود: غرر الحکم و درر الکلم، نهج البلاغه، بحار الانوار، توضیح المسائل.
    ولی در تضاد است با
    آیت‌الله، حجت‌الاسلام که بالاتر نوشتید و چندین نمونه دیگه…

    پاسخ
    • «عبارت‌ها و اسامی عربی در متن فارسی، نیم‌جدا نوشته می‌شوند: ان‌شاءالله، دارالحدیث، دارالقرآن.»

    • درود بر شما.
      این جدانویسی غلط است به دو دلیل… اول این‌که یک کلمه است و اسم را تشکیل می‌دهد و دوم به این دلیل که در متون تایپی در بعضی شرایط ممکن است در یک سطر قرار نگیرد و خواننده می‌تواند اشتباه بخواند. به نظرم نیم‌فاصله لازم است.

  • سلام من می خواهم در مورد بعضی از کلمات که عمومیت نداره و در بالا هم نیست ویرایش درست بدانم.برای این مهم کدام قسمت سایت شما این برنامه را طراحی کردید که کلمه بنویسیم و شما به سرعت ویرایش درست را بنویسید؟اصلا این برنامه وجود دارد؟

    پاسخ
  • سلام. منبعِ قواعدی که عنون کرده‌ید چیه؟
    و آیا ترکیب‌هایی مثل دادوبیداد و ریزودرشت، میانوند محسوب می‌شن؟

    پاسخ
    • منبع: دستورخط فرهنگستان. در فارسی و انگلیسی و فرانسوی و بسیاری زبان‌های معروفِ دیگر «میان‌وند» وجود ندارد. در فارسی «بیناوند» هست: سراسر. در «دادوبیداد» آنچه وسط آمده است، همان «و» عطفِ معمولی است.

    • منظورم چیزی بود که توی همین صفحه تحت عنوان میان‌وند گفته‌ید.
      مثل جابه‌جا.
      سؤالم اینه که طبق چه قاعده‌ای دادوبیداد بدون فاصله نوشته می‌شه؟
      مثلاً ریزودرشت هم همین‌طور بی‌فاصله‌ست؟
      چه‌طور باید تشخیص داد؟

  • فریماه رستمزاد
    9خرداد 1399، 15:59

    سلام. در فرهنگ املایی فرهنگستان نوشته شده: «اگر دو کلمه استقلال معنایی خود رو حفظ کرده باشن، از نیم‌فاصله استفاده می‌کنیم؛ مثل غذا خوردن ولی در مواردی که کل فعل مرکب یک واحد معنایی رو ساخته باشن، بدون فاصله کنار هم نوشته میشه؛ مثل آب‌کشیدن.» این در صورتیه که شما تمام مصدرها رو با نیم‌فاصله پیشنهاد دادید. آیا این دو مورد تفاوت دارن؟

    پاسخ
  • سلام.
    دو سؤال:
    ١. فرموده‌اید: «قبل از یای نسبت و یای نکره‌ساز، ی می‌گذاریم، نه همزه: املایی». در فرهنگ املایی، «روستایی» و «روستائیان» را درست گرفته‌اید. مگر روستائیان جمع کلمهٔ روستایی نیست؟ قاعده‌اش چیست و چگونه تشخیص دهیم کی با ی بنویسیم، کی با همزه؟

    ٢. کسرِ عددهای واودار را چگونه بنویسیم؟
    مثلاً بنویسیم «بیست‌ویک‌بیست‌وپنجم»، «هفت‌هزاروهفتصدوچهل‌ویک‌هفت‌هزاروهشتصدوپنجاه‌وسوم»؟! گرچه مثال دوم متداول نیست و شوخی به نظر می‌رسد، اما مثال اول گاهی اوقات پیش می‌آید. همچنین، قاعده باید تمام مصادیقش را در بر بگیرد.

    پاسخ
    • علی خزایی
      22مرداد 1402، 00:07

      با فاصله کامل باید نوشته شود(بجز هنگامی که کسری است و با بصورت ام یا امی یا امین است(

  • لطفاً خطوط این صفحه را هم‌تراز کنید.

    پاسخ
  • سلام.
    چگونه ی را به کلمهٔ تنوین‌دار اضافه کنیم؟
    بنویسیم «بعدنی در کار نیست» یا «بعداًی در کار نیست»؟

    پاسخ
  • به نظر من بین دو کلمه ای که کسره قرار می گیره نباید نیم فاصله ایجاد کنیم. مثلا موردِ توجه ، موردِ تاکید و … وقتی با نیم فاصله نوشته بشه کسره اون خونده نمی شه و اشتباه می شه. موردتوجه. موردتاکید. یعنی د با ساکن خونده می شه اینجوری

    پاسخ
  • با سلام
    در صورتی که جمله معترضه در پایان جمله اصلی قرار بگیرد، تکلیف خط فاصله چیست؟ مثال: جریانات سیاسی اخیر، روند رشد شاخص ها را افزایش خواهد داد -که هم اکنون نیز این افزایش رخ داده است- .
    آیا به همین صورت، در انتها خط فاصله بسته شده و نقطه می آید؟

    پاسخ
    • ما با خط‌تیره مخالفیم و نمی‌آوریمش. مفالهٔ «دور خط‌تیره را خط بکش» را بجویید و بخوانید.
      اگر می‌خواهید بیاورید، در این جایی که گفتید، خط‌تیرهٔ دوم را نباید بیاورید. خط‌تیره‌ای که به نقطه برسد، حذف می‌شود.

  • سهیلا جلالی
    15آبان 1399، 09:57

    سلام ضمن عرض قدردانی
    تفاوت ۲.۲ با ۴.۲ چیست؟
    بحث “به”پیچیده شده

    پاسخ
  • با سلام. ممنون از مطالب ارزنده تون. اگر در ویرایش یه کتاب رشته علوم اجتماعی، کلمه دختران خیلی زیاد استفاده شده باشه، من برخی از جاها برای کلمه دختران جمع «ان» تبدیل به «ها» کردم، آیا باید همه ی این جمع ها (دختران) رو تبدیل به «ها» کنم؟

    پاسخ
  • سلام.
    ضمن تشکر از نکات ارزنده، سؤالی دارم:
    فرموده‌اید: «بعد از کلمات عربی مختوم به الف و همزه، همزه را درج نمی‌کنیم.»
    وقتی متنی در مورد اسلوب «استثناء» در زبان عربی نوشته می‌شود، آیا باز هم باید همزه حذف شود؟ چند جمله به عنوان نمونه:
    1. «استثناء» بر وزن استفعال است و از مادهٔ «ثني» گرفته شده است. (اگر همزه حذف شود اصلاً وزن کلمه فهمیده نمی شود.)
    2. آنچه که بعد از ادات استثناء واقع می‌شود، «مستثنی» نامیده می‌شود.
    3. استثناء دارای تقسیمات متعدد است.
    لطفاً تکلیف را در هر سه جمله مشخص بفرمایید.

    پاسخ
    • بنا به دستورخط فرهنگستان، بدون همزهٔ پایانی هم در فارسی درست است: استثنا و مُستثنا. جایی که واژهٔ عربی‌اش مدنظر است، باید با همزه بیاید.

  • وقت بخیر خواستم بدونم جمله خانم مهندس کیانی درسته یا مهندس خانم کیانی؟

    پاسخ
  • .مرسی برای این مطلبِ بسیار مفید.

    پاسخ
  • سلام، شماره پاورقی داخل متن قبل از علائم نگارشی، پرانتز و گیومه قرار می گیرد یا بعد از آن؟

    پاسخ
  • ماکسی مانی
    9اردیبهشت 1400، 14:53

    با سلام و عرض ادب،
    با توجه به رسم‌الخط مصدر و شبه‌مصدر بهترشدن درست می‌باشد یا بهتر شدن؟
    با سپاس.

    پاسخ
  • سید نورالدین رفیعی طباطبائی
    18خرداد 1400، 17:47

    سلام!
    لطفاً عنایت فرمایید که در بعضی موارد مذکور، استفاده از «به» صحیح نیست.
    هرگاه فاصله‌ای مطرح باشد «به» می‌نویسیم:
    از اصفهان به تهران؛ از اول به آخر؛ از حالا به بعد.
    هرجا که «بــ» معنای «با» یا «توسط» یا «از طریق» یا «وسیله» داشته باشد، باید با همین شکل استفاده شود: «بسم‌الله»، «بنام خدا»، «بفرمان پادشاه»…
    توجه فرمایید که معنای «به صورت» کاملاً متفاوت است با «بصورت»؛ همچنین «به وسیلهٔ» و «بوسیلهٔ»؛ یا «به واسطهٔ» و «بواسطهٔ»؛ یا «به عنوان» و «بعنوان»، و بسیاری موارد دیگر.
    مثلاً:
    ما «به کمک» او نیاز داریم؛ ما «بکمک» او موفق می‌شویم (در اینجا یعنی «با کمک» او).
    آیا «به واسطه» هم چیزی پرداخت می‌شود؟ (یعنی به دلال چیزی پرداخت می‌شود؟)
    دولت او «بواسطهٔ» دخالت در امور داخلی کشورهای همسایه، از امور داخلی کشور خود غافل بود…
    مقدار درصد را «بصورت» کسر بنویسید، و سپس مقدار آن را «به صورت» کسر اضافه کنید (مقدار مورد نظر را با شکل کسری بنویسید و سپس به صورت کسر اضافه کنید).
    در مطلب مرقوم شده توسط شما، دو بار «به واسطه» نوشته شده است، در جایی که «بواسطه» صحیح بود.

    پاسخ
    • احتمالاً متوجهِ منظورِ ویراستاران نشده‌اید:
      بکمکِ = به‌کمکِ ≠ به کمکِ
      در اینجا، طبقِ دستورخط فرهنگستان، صورتِ نیم‌جدا بر سرِهم ترجیح دارد؛ در حالی که هر دو یکی‌اند و متفاوت با حالتِ جدا.

  • سیده زهرا
    2تیر 1400، 17:45

    با سلام و تشکر از سایت بسیار خوب تون
    برای این جور جملات ((( « … آن زمان ها حافظه ها خوب بود»(رحمانیان). ))) آیا بعد از ( بود ) هم باید نقطه بیاد؟ در واقع سوالم این هست که باید دو نقطه داشته باشیم؟ یکی بعد از فعل، یکی بعد از پرانتز ؟
    یک سوال دیگه هم داشتم: اگر در همین جمله ((( « … آن زمان ها حافظه ها خوب بود؟»(رحمانیان). ))) بعد از فعل علامت سوال یا تعجب بیاد اونوقت تکلیف چیه؟ ، بعد از پرانتز باید نقطه بیاید؟
    خیلی ممنونم

    پاسخ
  • سلام باتشکر از وب‌سایت بسیار مفیدتون، در «سه به توان دو»، «به توان» آیا مقولۀ واژگانی مشابه «به‌علاوه» داره و باید با نیم‌جدا نوشته بشه یا با فاصله؟
    به عبارت دیگه، کدوم درسته؟ سه به‌توان دو یا سه به‌توان دو؟

    پاسخ
  • سلام
    فعل به نظر می رسد باید با نیم فاصله نوشته بشه؟

    پاسخ
  • بهزاد یزدانی
    5شهریور 1400، 08:28

    درود. در بخش القاب: نظرتان در بارۀ‌ (سید)، (میرزا، میر…) و (شاه…)‌ مثل شاه‌اسماعیل دوم و… چیست؟

    پاسخ
  • درود

    من در ویرایش برای کاربری مجازی
    به جای استفاده از ویرگول
    میرم سر خط؛

    و جز در پایان پاراگراف
    کمتر از نقطه استفاده می‌کنم.

    ایرادی می‌بینید؟

    پاسخ
  • سعید مساحی
    22شهریور 1400، 15:12

    سلام، در مورد اسامی خاص و نحوه ذکر کردنشون در متن برای اولین بار و بارهای بعد، استفاده از «» و … میشه راهنمایی کنید؟ و اینکه اسامی شهرها، عناوین کتابها و مشابه آنها هم در زمره اسامی خاص می‌گیرند؟

    پاسخ
  • سلام. وقت بخیر.
    من یه سوال پرسیدم اما جواب نگرفتم. دوباره پیام میزارم لطفاً جواب بدید. ممنون.
    چه زمان نقطه(.) داخل گیومه انتهایی (») گذاشته میشه و چه زمان بیرون.
    و یا اینکه جایگاه نقطه(.) در پایان جمله ایی که در گیومه گذاشته شده، کجاست؟ خواه این جمله وسط متن یک پاراگراف باشد، خواه آخرین جملۀ یک پاراگراف.
    ممنون میشم جواب بدید.

    پاسخ
    • نقطۀ پایان، داخل گیومه می‌آید:
      با خود زمزمه می‌کرد: «همه‌چیزم را باخته‌ام؛ اما خود را دوباره بلند می‌کنم.»

      مگر وقتی که گیومه از آنِ کل جمله نباشد
      و فقط چند کلمۀ پایانی را در بر بگیرد:
      بیایید برای نمایش آخر سال «طرحی نو دراندازیم».

  • محمد ملکی
    6مهر 1400، 09:26

    سلام. درود به همه زحمت‌کشان ویراستاران.

    حرف «و» رو با «است» چطور ترکیب کنیم؟
    «این کتاب اوست» یا «این کتاب او است».

    خودم فکر می‌کنم هر دو درست است. با توجه به اصل «یک‌دست‌نویسی» یک شیوه را انتخاب کنیم.

    پاسخ
  • مجتبی سعیدی
    12مهر 1400، 14:55

    سلام. وقتتون بخیر.
    مصدرها رو باید همه با نیم‌جدا نوشت؟

    رعایت‌کردن، نشان‌دادن، صحبت‌کردن و..

    پاسخ
  • سپیده بخت
    3آبان 1400، 18:23

    با سلام و سپاس از سایت پراستفاده و خوب شما
    پرسشی که دارم این است که صورت نوشتاری واژه‌هایی از این دست (کتاب‌هایتان یا کتاب‌های‌تان، فرزندان‌تان یا فرزندانتان؟) چطور باید باشد؟

    پاسخ
  • سلام در مورد ضمایر ملکی بعد از واژه‌هایی که به “ی” ختم می‌شود تردید دارم احساس می‌کنم دوگانگی وجود دارد بعضی واژه‌ها را به این شکل می‌نویسند مثلا: “زندگیش” بعضی‌ها را این گونه می‌نویسند “زندگی‌اش” کدام درست است؟ و چرا در مطالبی که از این دستورخط فرهنگستان استفاده شده دوگانگی وجود دارد. سپاس از شما

    پاسخ
    • هیچ تضادی در کار نیست.
      نک: کتابچهٔ دستورخط فارسی فرهنگستان، جدول ضمایر مِلکی.
      زندگی‌اش.

    • سلام. آن مواردی که بعد از “ی”، ضمیر ملکی بدون “الف” اضافه شده، احتمالاً مواردی بوده که “ی” تلفظ می‌شده؛ مانند “گوی” یا “نای” که اگر به آن، ضمیر ملکی اضافه شود، می‌شود گویم، گویت،گویش و … نایم، نایت، نایش و… .
      همچنین اگر آخر کلمه صدای “او” یا “آ” داشته باشد، برای افزودن ضمیر ملکی، “ی” میانجی به آخر اسم اضافه می‌‌شود که دراین‌صورت، نیازی به افزودن “الف” نیست؛ مثل: پارو، صدا و… که می‌شود: پارویم، پارویت، پارویش و … یا صدایم، صدایت، صدایش و …
      تنها در صورتی “الف” افزوده می‌شود که “ی” آخر کلمه، صدای “ای”(شبیه حرف e انگلیسی) داشته باشد؛ مانند: زندگی‌ام، زندگی‌ات، زندگی‌اش.
      اما در همین مورد هم ضمایر ملکی غیرمفرد، بدون “الف” نوشته می‌شوند: زندگی‌مان، زندگی‌تان، زندگی‌شان.

  • سلام
    نحوه نوشتن یک کلمه انگلیسی با نشانه جمع فارسی چگونه است؟ به‌عنوان مثال آیا باید «ها» را به کلمه NFT بچسبانیم؟ یعنی NFTها. یا باید جدا نوشت؟

    پاسخ
  • سلام. خسته نباشید.
    یه سؤال داشتم. فکر می‌کنم این دو پاراگراف همدیگه رو یه جورایی نقض می‌کنند.
    ممنون میشم اگر توضیح بدید که تفاوت این دو چیه.
    سپاس
    نیم‌فاصله در عربی
    در متون عربی، هیچ‌کجا نیم‌فاصله وجود ندارد. همچنین عنوان کتاب‌های عربی و نیز عنوان عربیِ کتاب‌های فارسی باید کاملاً جدا نوشته شود: غرر الحکم و درر الکلم، نهج البلاغه، بحار الانوار، توضیح المسائل.

    عربی در فارسی
    عبارت‌ها و اسامی عربی در متن فارسی، نیم‌جدا نوشته می‌شوند: ان‌شاءالله، دارالحدیث، دارالقرآن.

    پاسخ
    • در متن عربی، یعنی جایی که واقعاً متن عربی بیاید، مانند آیه یا روایت یا شعر عربی. به هرکسی نشانش بدهی، می‌گوید که این تکه اساساً متن عربی است، نه فارسی.
      اینکه در متن فارسی واژه‌ای عربی بیاید، متن را عربی نمی‌کند.

  • با سلام و خسته نباشيد بفرماييد که کدام صحیح است:
    سوءاستفادۀ جنسی
    سوءاستفاده جنسی
    سوء استفاده ی جنسی

    پاسخ
  • درودتان در چه زمانی باید در پایان واژه از (اش) و چه زمانی از (-َش) متصل به واژه قبلی بچسبد استفاده کنیم- برداشت من این است آیا درست است در واژه‌های مختوم به حرف صامت از (_َش) باید استفاده کرد در مختوم به حرف مصوت از (اش) باید استفاده کرد سپاسگزار می‌شوم راهنمایی کنید خیلی مطالب‌ها را گشتم اما متوجه این نشدم و تشخیص بدهم -مثال: حرفَش، حرف‌اش- احساسَش، احساس‌اش- پاروَم،پاروام- پاروَش،پارواش-خانگیَش، خانگی‌اش، خانگی‌ام

    پاسخ
    • در گوگل بنویسید «دستورخط فارسی».
      نتیجهٔ نخست را باز کنید: یک پی‌دی‌اف است.
      جدول ضمایر مِلکی را بیاورید.
      همه‌اش، منظم و در یک صفحه، آنجاست.

    • درود بزرگوار من خواندم اما کمی برایم مبهم بود برای همین از شما پرسیدم که شک‌ام برطرف شود مطمئن شوم. شما هم پاسخی ندادی و واگذار کردین به جزوه. در حد کوتاه همین مورد جواب می‌دادید کفایت می‌کرد. اشکالی ندارد سپاس از شما شاید جایی دیگر کسی پیدا شد پاسخ پرسش من را بدهد مشکل حل شود.

    • هم تعداد حالت‌ها خیلی زیاد است، هم دیدن آن جدول برای کل ماجرای ضمایر مِلکی مفید است. بروید ببینید. جدی می‌گوییم.
      در حد همین چند واژه‌ای که مطرح فرمودید، درستشان این‌هاست:
      حرفش، احساسش، پارویم، پارویش، خانگی‌اش، خانگی‌ام.

  • سلام ببخشید کدام جمله درست‌تر است؟
    گفته‌هایم هر آنچه ندارند….
    یا
    گفته‌هایم هر آنچه که ندارند….
    «هر آنچه» درست است یا «هر آنچه که» درست است بکار ببریم

    ممنون میشم کمک کنید خیلی مهمه برام

    پاسخ
  • در مورد است و اند و نحوه نوشتنشان توضیح دهید. مثل «این ویژگی‌ها قابل استخراج‌اند و یا در همه کتابهاست یا در همه کتابها است.

    پاسخ
  • با سلام و عرض ادب
    لطفاً بفرمایید در مورد افعال مرکبی مانند “داشته‌باشد”، “بوده‌است”، “رفته‌بودم” و امثالهم، نیم‌جدانویسی درست است یا جدانویسی؟
    در مورد مثلاً “بتواند بخواند” چه‌طور؟
    با تشکر فراوان

    پاسخ
  • سلام. وقت بخیر.
    اگر بخواهیم جمله «این دیگر کیست» را به صورت عامیانه بنویسیم، مثلاً «ای دیگه کیه». کلمه ای به چه صورت نوشته می شود؟ ایی یا ئی یا اِی و یا به چه صورت؟؟

    پاسخ
    • دستورخط شکسته (دستورخط گفتاری) هنوز مرجع واحد و معتبری ندارد.
      فقط دو کتاب هست:
      اصول شکسته‌نویسی، علی صلح‌جو.
      مبانی و دستور خط فارسی شکسته، امید طبیب‌زاده.

      برای همین، ریزریزِ قواعدش اختلافی است. من و شما و هرکس دیگری هر توصیه‌ای بکند، سلیقه و نظر شخصی هم‌اوست.

      کتاب رو
      کتاب‌رو
      کتابو
      کتابُ
      کتاب‌ ُ
      ــــــــــــــــــــــ
      ای دیگه کیه.

  • رضوان
    2دی 1400، 03:02

    سلام. ممنون که وقت میزارید و جواب میدید.
    یه سوال دیگه ای که دارم در خصوص اعداد پاورقی در صفحات کتاب، الزام هست که هر صفحه از 1 شروع شود؟ یا بهتر هست که از 1 شروع شود؟ به چه علت؟ اگر اعداد پاورقی در هر فصل از 1 شروع شود و تا انتهای فصل ادامه داشته باشد، اشکال دارد؟ یا نباشد بهتر است؟ به چه علت؟

    پاسخ
    • هم بهتر است و هم عرف رایج این است که شمارهٔ پانوشت‌ها در صفحه از ۱ آغاز شود. اگر نه، به عددهای دورقمی و حتی سه‌رقمی می‌خوریم که قیافهٔ متن را خدشه‌دار می‌کند.

  • سلام. وقت به‌خیر.
    فعل‌های پیشوندی با درنظرگرفتن زمان آینده، بر اساس دستورخط فرهنگستان چگونه فاصله‌گذاری می‌شوند؟
    “بر خواهد گشت” یا “برخواهد گشت”؟

    پاسخ
  • مهتاب
    7دی 1400، 19:37

    کلمه «مجموع من حیث المجموع» بین اجزای کلمه یک فاصله یا نیم «موصی به» چطور

    پاسخ
  • در متن زیر، هنگامی که نشانه مکث کاما همراه با نشانه‌های دربرگیر می‌آید، کدام شیوه صحیح است؟

    در این نشست وزیر امور خارجه کوبا ادعا کرد که شیلی «ضعیف» کلمبیا «عقب‌مانده» و مکزیک کشوری «فقیر» است.

    نویسنده برای این‌که نشان دهد ضمن تلخیص ادعا، صفات را به عینه از وزیر امور خارجه کوبا نقل قول کرده، آن‌ها را داخل گیومه گذاشته است.

    در این مثال برای من مشخص نیست که با کامای بعد واژه ضعیف چه باید کرد.

    ۱. کاما را حذف کرد و عبارات را بدون کاما نوشت.
    ۲. کاما را داخل گیومه قرار داد و عبارت را به این ترتیب ویرایش کرد: شیلی «ضعیف،»
    ۳. کاما را بیرون گیومه قرار داد و عبارت را به این ترتیب ویرایش کرد: شیلی «ضعیف»،

    پاسخ
    • درستش:
      در این نشست وزیر امور خارجه کوبا ادعا کرد که شیلی «ضعیف»، کلمبیا «عقب‌مانده» و مکزیک کشوری «فقیر» است.

      بهترش:
      در این نشست وزیر امور خارجه کوبا ادعا کرد که شیلی کشوری است «ضعیف»، کلمبیا «عقب‌مانده» و مکزیک «فقیر».

  • خیلی مفید و کاربردی بود مخصوصا فاصله و نیم فاصله

    پاسخ
  • دربارۀ درج همزه در کلمات عربی مختوم به الف و همزه، سؤالی داشتم:
    آیا می‌توان گاهی این همزه را درج کرد و گاهی درج نکرد؟
    مثلاً برای واژگانی مانند «املا» و «انشا» که در فارسی جا افتاده‌اند، همزه را ننوشت ولی برای واژه‌ای مثل «دِماء» همزه را گذاشت؟
    این خلاف یکدستی متن نیست؟

    پاسخ
    • دستورخط فرهنگستان: املا، انشا، انبیا، اولیا و… بدون همزهٔ پایانی صحیح است.
      برای عربی‌های نارایج در فارسی، مانند «ماء» و «ذماء» باید همزه گذاشت و این نایکدستی نمی‌سازد.

  • سلام
    بعد از علائم اختصاری نقطه‌گذاری به چه صورت است؟
    بعد از هر حرف یک نقطه یا حرف آخر نقطه نمی‌گیرد؟
    برای نمونه:
    ه.ق. یا ه.ق ؟
    ق. آ. د. م. یا ق. آ. د. م ؟
    در قوانین و کتب حقوقی دانشگاهی که استفاده از علایم اختصاری برای عنوان قانون‌ها پرکاربرد است، شیوه اول رایج است

    پاسخ
  • علاقه‌مند به ویراستاری
    5بهمن 1400، 14:03

    سلام
    ضمن تشکر از سایت خوبتون، در نوشتن نام‌خانوادگی افراد فاصله به چه صورت است؟ مثلا در اسامی چون مهدیانفرد، علیپور، حسنزاده، حسیننژاد، محمدیخواه، مهرانفر، نیکروش، مهماندوست، یزدانپرست و…
    در نوشتن نام شهرها که دواسمی و یا با پسوند و پیشوند هستند فاصله چگونه است؟
    آیا قاعده کلی برای این دو وجود دارد؟
    برای نوشتن القاب قبل و بعد از اسامی باید فاصله باشد یا نیم‌فاصله؟ مثل ملا، میرزا، مشتی، سرکار، و…

    پاسخ
    • دل‌گرمیم به همین امیدبخشی‌ها.
      اسم و فامیل افراد: طبق شناسنامه.

      اگر به شناسنامه دسترسی نبود یا اینکه قرار بود عام و بدون اشاره به شخص خاصی بنویسیم: نیم‌جدا.
      مهدیان‌فرد، علی‌پور، حسن‌زاده، حسین‌نژاد، محمدی‌خواه، مهران‌فر، نیک‌روش، مهمان‌دوست، یزدان‌پرست.

      نام شهرها: طبق اعلام وزارت کشور که البته دسترسی به آن خیلی آسان نیست.

      همهٔ شاخص‌ها (صفت‌ها و سمت‌ها): نیم‌جدا
      دکتر رضوی، آیت‌الله بهشتی، مهندس خواجوی، شهید مدنی، ملا محمد، میرزا حسین، سرکار خانم رهروانی.

  • زینب میرلو
    15بهمن 1400، 20:49

    با سلام و احترام
    برای کلمات جام جهانی و جام برتر و شبیه آنها باید از فاصله استفاده کرد یا نیم‌فاصله؟

    با سپاس

    پاسخ
  • زینب میرلو
    15بهمن 1400، 21:18

    افعال مرکبی مانند جامه بر تن کردن، جامه بر قد کسی دوختن، جامه چاک کردن، جاروجنجال راه انداختن، همگی با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند یا فاصله؟

    پاسخ
  • زینب میرلو
    17بهمن 1400، 17:20

    با سلام و خسته نباشید؛
    خواهشمندم بفرمایید درصورتی‌که در میانه‌ مصدر، قید، متمم یا واژه‌هایی مثل کسی/چیزی بیاید؛ باز هم تمام اجزا با نیم‌فاصله نوشته خواهند شد؟
    مثال: جان به جان کسی کردن، جان به لب آوردن، جان به سلامت بردن، جامه به دندان گرفتن، جامه عمل پوشیدن و …
    با تشکر از سایت مفید و کاربردی شما

    پاسخ
  • سلام. مورد یا تحت و…. که فرمودید اگر در فرهنگ املایی جست‌وجو کنید، مورد به حرف بعد می‌چسبد و‌ تحت هم همین‌طور. مثل تحت‌تأثیر. بالاخره این درست است یا آن؟

    پاسخ
  • سلام «در پی» به صورت جدا نوشته میشه یا با نیم فاصله؟

    پاسخ
  • اعداد سال تحصیلی چطور نوشته میشه؟ سال تحصیلی ۹۵-۹۶ یا ۹۶-۹۵؟ کدام درسته؟

    پاسخ
  • باسلام
    این ترکیب به چه صورت درست هست؟
    امام حسین (ع)
    امام حسین(ع)
    امام‌حسین (ع)
    امام‌حسین(ع)

    پاسخ
  • سلام. وقت‌تون بخیر. مرسی از سایت خوب‌تون.
    یه سؤال داشتم ازتون.
    می‌خواستم بپرسم به نظر شما نگارش ضمایر متصل ملکی به چه شکله؟
    آیا به این شکل صحیحه؟
    ضمایر متصل ملکی جمع با نیم‌فاصله و ضمایر ملکی مفرد بی‌فاصله به کلمه قبل خود می‌چسبند. مثال: کتابم، کتابت، کتاب‌شان، کتاب‌تون.
    ممنون

    پاسخ
    • داستان به این سادگی نیست. بستگی دارد به حرف پایانیِ واژه.
      از اینجا دستورخط فرهنگستان را بگیرید:
      b2n.ir/r65571
      جدول «ضمابر مِلکی‌»اش را بیاورید. همه‌اش آنجا هست.

  • بسیار عالی بود، ولی دو شیوه‌ی نوشتاری‌تان را درک نمی‌کنم. یک) چرا «هٔ» را به «ه‌ی» ترجیح می‌دهید؟ زمانی که آخر کلمه‌ای «ا» یا «و» باشد، همیشه «ی» می‌گذاریم. مثلا صدای دوست، کشوی میز. چرا برای «ه» آخر کلمه چنین کاری انجام نمی‌دهید و عوضش یک قاعده‌ی دیگر درست می‌کنید؟ دو) چرا عوض کلماتی مثل موسی و عیسی و حتی نمی‌نویسید موسا و عیسا و حتا. برای مثال زمانی که می‌نویسیم سعدی شیرازی برای اینکه اشتباهی رخ ندهد می‌توانیم بنویسیم سعدیِ شیرازی، ولی اگر جای سعدی عیسی بود چه؟ عیسی شیرازی و عیسیِ شیرازی؟ اما اگر عیسا می‌نوشتیم می‌شد نوشت عیسای شیرازی.

    پاسخ
    • ۱. «هٔ» همان کوتاه‌شدهٔ «ه‌ی» است. بیش از ۸۰۰ سال پیش، خوش‌نویسان ایرانی تشخیص دادند که اگر کوتاه بشود و روی سرِ «ه» برود، زیباتر است. این سنت را در همهٔ این ۸۰۰ سال همگی حفظ کردند.
      ۲. طبق دستورخط فرهنگستان: عیسی، موسی، کبری.
      باز هم طبق دستورخط فرهنگستان: عیسای مسیح، موسای کلیم، کبرای قیاس.

  • ادامه‌ی پیام بالا: نوشتن عبارت «عوضش یک قاعده‌ی دیگر درست می‌کنید؟» احتمالا باعث سوء‌فهم شد. منظورم وجود دو قاعده‌ی مختلف برای یک موضوع واحد بود. در هر دو مورد («هٔ» و الف مقصوره) فرهگستان دو قاعده‌ی متفاوت برای یک موضوع واحد ارائه می‌دهد. در ضمن، فکر نکنم برای این مسائل نیاز به ججت تاریخی باشد، وگرنه بسیاری از این قواعد جدانویسی باید به قواعد سرهم‌نویسی تغییر کند.

    پاسخ
  • سلام وقتتون بخیر خیلی مطالبتون عالی بود واقعا ممنون
    و یک سوال دارم، وقتی در انتهای مطلب رفرنس هست باید قبل از رفرنس فاصله بزاریم؟
    مثلا اینجوری[۲]

    پاسخ
  • سید حسن عارف کشفی
    9مرداد 1401، 01:58

    سلام و عرض ادب خدمت اساتید فرهیخته . من در حال ویرایش چند کتاب هستم ، لطفا مرا راهنمائی بفرمائید : مشکل من کلمه هر در کلماتی مانند هروقت ، هرجا ، هرآینه و…….آیا مجاز هست که کلمه هر در آخر سطر و بقیه آن در اول سطربعد نوشته شود ؟ تشکر و سپاس فراوان . جواب فوری لازم

    پاسخ
  • با سلام.
    برای نوشتن اعداد، ترجیح به نوشتن با حروف است یا رقم؟

    پاسخ
    • سلام به شما.
      این پیوند را بخوانید:
      virastaran.net/a/9861
      همچنین می‌توانید دایرک (هایلایت) عددنویسی را هم در صفحۀ اینستاگرامی «ویراستاران» ببینید: @virastaran

  • با سلام و سپاس از سایت خوبتان
    در جمع کلماتی همچون قناد، قنادان درست است یا قنادها؟ و اینکه خطبا را باید به صورت جمع مکسر نوشت یا خطیبان یا خطیب‌ها؟
    لطفا پاسخ دهید.
    سپاسگزارم

    پاسخ
  • در بخش اگر واژه‌ا‌ی نبود: آن‌ها درست است؟

    پاسخ
  • سلام به نظر شو عبارت معنابین جهان غلط است و درستش میشه معنی بین جهان؟ یعنی میتونیم بگیم معنی بین جهان درسته؟

    پاسخ
  • سلام سه سؤال داشتم از شما.
    سؤال اول: گاهی نویسنده در برخی از مواقع ادبیات روان‌تری را برای نگارش متن خود انتخاب می‌کند و برخی از حروف و افعال را در وسط جمله می‌نویسند، یا به‌طور کل نمی‌نویسد که در صورت ویرایش و به‌کاربردن صحیح کلمات در جای خود، به‌طور معمول مخالفت نویسنده را مبنی بر دور شدن از شیوۀ نگارش و ادبیات او به دنبال دارد، برای مثال «اما» در جملۀ:
    * این اما مسئلۀ روایت نیست.
    * اصل اما روایت است.
    * حذف «است» در این جمله: این رازگشایی به شب دوم موکول شده.
    * نوشتن فعل «باشد» در وسط جمله: فضایی باشد برای ساخت خانه‌(ها)‌یی جدید.
    در ویرایش چنین متن‌هایی بهتر است به چه شیوه‌ای عمل کنیم؟ دستور زبان را ملاک قرار دهیم ولو به قیمت اینکه از شیوۀ نگارش نویسنده فاصله بگیریم؟ چون اگر این شیوۀ نگارش را در یک متن تأیید کنیم، باید در سایر متن‌ها هم این شیوه اِعمال شود.
    اگر در این جمله فعل «است» را در کروشه بگذاریم اشتباه است؟ این رازگشایی به شب دوم موکول شده [است].

    سؤال دوم: در دستور خط فارسی نوشته شده است که «اینکه» و «آنکه» اگر به معنای «کسی که» باشد، با نیم‌فاصله نوشته می‌شود (این‌که= این کسی که) و در غیر این صورت بدون فاصله. این قاعده در همۀ شرایط صحیح و یکسان است؟

    سؤال سوم: با وجود این، در غیر این صورت، از آنجا که و… در نرم‌افزار ویراستیار با نیم‌فاصله درج می‌شود، اما در فرهنگ املایی ویراستاران جدا نوشته می‌شود، کدام صحیح است؟

    ممنون می‌شوم راهنمایی کنید.

    پاسخ
    • پرسش نخست: تمام مثال‌هایی که زده‌اید، ۱۰۰درصد درست‌اند و خطایی ندارند. چیدمان واژه‌ها در دستور زبان فارسی آزاد است.

      پرسش دوم: بله.

      پرسش سوم: طبق دستورخط فرهنگستان عمل کنید و نیم‌جدا بیاورید. در سامانهٔ فرهنگ املایی نیز آن پایینی را نگاه کنید.

    • سلام
      لطفا پاسخ نخست را بیشتر توضیح می دهید، اینکه چیدمان واژه ها در دستور زبان فارسی آزاد است.
      نباید ترتیب اجزای جمله رعایت شود؟ فاعل، مفعول، نشانه مفعول کنار مفعول، متمم و… در نهایت هم فعل.

      اگر در جمله حذف به قرینه لفظی نداشته باشیم، فعل می تواند وسط جمله بیاید؟

      برای واژه اما هم همین طور، آیا نباید بدون فاصله بعد از ویرگول بنشیند که تاکیدی بر قسمت دوم جمله و نفی قسمت اول جمله باشد؟

    • جملهٔ فارسی فرمول ندارد و چیدمانِ بسته‌ای در کار نیست.
      فقط «معمولاً» این‌طور شده که فعل در پایان می‌آید و فاعل در ابتدا و… .

      فعل، به‌هرحال، می‌تواند وسط جمله بیاید.

      «اما» می‌تواند ابتدا نیاید و کمی بعدتر بیاید.

  • با سلام آيا اضافه كردن -َش در ويرايش اشتباهه، مثلا پيرامونش اشتباهه و بايد نوشت پيرامون او؟

    پاسخ
    • نه‌تنها غلط نیست، خیلی هم بهتر است که ضمیرها را چسبیده بیاورید تا طبیعی‌تر جلوه کند:
      پیرامونش، کتابم، دفترهایشان، اندیشه‌هایت و… .

  • علاقه‌مند به ویراستاری
    9مهر 1401، 12:23

    سلام
    چرا در لیست واژگان “سیاست‌گذار” به معنای وضع‌کننده سیاست با نیم‌فاصله و “سیاستگزار” به معنای مجری سیاست به هم چسبیده نوشته شده است؟

    پاسخ
  • Repent, The End is Near
    18آبان 1401، 02:11

    مصدر و شبه‌مصدر همیشه نیم‌جداست: ناکام‌شدن. قرار‌‌دادن زندگی‌کردن
    پس چرا ویراستار برخط «قرار دادن» را به‌شکل جدا به من پیشنهاد داد؟
    و اینکه «ایالاتِ متحده» با این که دو واژه‌ی مجزاست چرا ویراستار آنلاین به من «ایالات‌متحده‌» را پیشنهاد می‌دهد؟

    پاسخ
  • با سلام و خداقوت
    ضمن تشکر از سایت خوبتون، در مورد نگارش افعال و رعایت فاصله دچار سردرگمی شده‌ام.
    در توضیح قوانین فرمودید افعال همیشه جدا هستند و مصدر به هم چسبیده (که این قاعده را در گفت‌وگویی که با خانم اشرف‌زاده داشتید نیز بیان کردید)، از طرفی در پاسخ یکی از دوستان با نیم‌فاصله گفته بودید.
    لطف می‌فرمایید توضیح کامل و جامعی در مورد نگارش انواع افعال و در زمان‌های مختلف بر اساس رعایت فاصله دهید و اینکه آیا در مورد فاصله‌گذاری افعال قاعده کلی وجود دارد. و یا منبعی را معرفی بفرمایید که کامل توضیح داده باشد چراکه از فرهنگستان هم چیزی عایدم نشد.
    به طور مثال افعال زیر از نظر فاصله چگونه است؟
    گفته شده است، می‌خواهد بداند، برگرفته شده از، برعهده گرفته است، برگشت خورده بود، نوشته بودم، می‌توانید بنشینید، برگزیده شده‌ایم، بغض کرده است، می‌خواهد داشته باشد، خوانده بودند، دیده شده بود، نگفته باشید، دارم می‌روم، دارد نوشته می‌شود، خواهی رفت، دیده خواهیم شد، داشته باش، راه افتاده است، واداشته است، برنامه‌ریزی شده، سر و صدا کردند، پشتک انداخت و ….

    پاسخ
    • جز «سروصدا کردند»، همهٔ مثال‌هایی که نوشتید، کامل درست است.
      توضیح کامل و جامعی دربارهٔ نگارش انواع افعال و در زمان‌های مختلف، خیلی طول می‌کشد و زمان و انرژی می‌برد.

  • سلام و وقت بخیر. جمعه‌ی آخر درست است یا جمعۀ آخر؟
    دلیلمون برای این موضوع چیه؟ تا کجا باید رعایت کنیم؟ مبنای رعایت این دستورالعمل چی هست؟

    پاسخ
    • جمعۀ آخر.
      دلیلش مفصّل است. سَریا (ی‌کوچک و نه همزه) شیوهٔ خوش‌نویسان و کاتبان است در سنّتی نُه‌صدساله.
      نیز، شیوهٔ دستورخطیِ فرهنگستان است و حدود هفت دهه نیز در آموزش رسمی کشور سابقه دارد.

  • سلام. در فرهنگ املایی، امام‌جمعه و نمازجمعه، نیم‌جدا آمده است، دلیل این رعایت چیست، از این بابت که کلمه نماز هم با سکون خوانده میشود هم با کسره.

    پاسخ
    • چون کسره‌شان خفیف شده است و با هم یک واژه شده‌اند. نمونه‌اش «ثبت‌نام» است و ده‌ها واژهٔ دیگر که با اینکه کسره دارد، به‌مرور شده است «یک» واژهٔ مرکب.

  • علیرضا
    20دی 1401، 13:50

    می خواستم بدون علائمی مانند ؟ یا ! هنگامی که پشت نقطه قرار بگیرند حفظ می شن؟
    پرانتز چطور؟

    پاسخ
  • سیده فاطمه حبیبی
    24دی 1401، 00:42

    سلام
    گفتید القاب جدا نوشته می‌شود.
    سید رضا
    شیخ علی
    میرزا محمود
    شهید سلیمانی
    حاج قاسم
    چگونه نوشته می‌شود؟
    لقب هستند و با یک فاصله باید نوشته شود؟

    پاسخ

    • بله. در همۀ مثال‌هایی که نوشتید، فاصله درست است. صفت‌های پیش از نام افراد را «شاخص» می‌گویند و همۀ شاخص‌ها جدا از نام فرد می‌آید، حتی «سید».

      اگر در داستانی، اسم شخص «بسیار» عجین شده باشد با شاخصش، یعنی انگار چهل سال است که او را همیشه «میرزارضا» صدا می‌زنند و آن شاخص جزو جدایی‌ناپذیرِ اسمش شده باشد، آنگاه نیم‌جدا می‌آوریمش. شاید «حاج‌قاسم» در آوردن نام قاسم سلیمانی، چنین شده باشد.

  • سلام. کدوم صورت درسته؟ بگذاشتی‌ام (من را بگذاشتی) یا بگذاشتیم؟ ممنون می‌شم راهنمایی کنید.

    پاسخ
    • طبق دستورخط فرهنگستان، «بگذاشتی‌ام» درست است. «ام» در اینجا ضمیر مفعولی است و چون «بگذاشتی» مختوم به «ای» است از صامت میانجی همزه استفاده می‌کنیم.

  • سیده فاطمه حبیبی
    6بهمن 1401، 19:16

    صورت گفتاری مثل اوس احمد (استاد احمد) با فاصله تمام نوشته شود؟

    پاسخ
  • سیده فاطمه حبیبی
    6بهمن 1401، 19:18

    واژه ترکیبی مثل زیرورو، (زیر و رو) اگر بدون فاصله نوشته شود باعث می‌شود در خوانش درست تلفظ نشود. آیا بهتر نیست با فاصله نوشته شوند؟

    پاسخ
    • ما همان «زیرورو» می‌نویسیم که طبق تصویب فرهنگستان باشد.
      اندکی واژه‌های این‌شکلی را می‌توان جور دیگری نوشت که راحت‌تر خوانده شوند؛ اما فراموش هم نکنیم که به‌هرحال نمی‌توان همهٔ احتمال‌های بدخوانی را با دست‌کاریِ دستورخط رفع کنیم.

  • بسیار عالیست
    ممنون از زحمات شما
    یک سؤال: مواردی که تحت عنوان استثنا و با رنگ آبی مشخص شده را کجا میتوان دید؟

    پاسخ
  • ببخشید فرمودید (ره) بعد از اسم امام خمینی اشتباه است؟ ره مخفف چیست؟ صحیح ان چیست؟

    پاسخ
  • سپیده یزدانی
    18اسفند 1401، 12:47

    سلام تازگی‌ها توی خیلی از متن‌ها، دیدم که بعضی از کلمه‌ها رو به شکل عجیبی می‌نویسند:
    مثلا متن رو به شکل محاوره‌ای تایپ کردن
    و کلمه‌ی خونه‌اش یا خونه‌ام رو به شکل خونه‌ ش و خونه م نوشتن…
    یا مثلا ناراحتم رو نوشتن نارحت م
    شکل این کلمه‌ها واقعا عجیبه و به نظر اشتباهه
    و تا چندسال پیش به این‌صورت ندیده بودم
    اما بازم خواستم مطمئن بشم و بعد تذکر بدم.
    خیلی ممنون

    پاسخ
    • خونه‌ش و خونه‌م در محاوره درسته، مشکلی نداره. در زبان محاوره که نمی‌گیم خونه‌اش! اصلا کلمه‌ی خونه‌اش از اساس وجود نداره: یا خانه‌اش (معیار) یا خونه‌ش (محاوره)!
      ولی ناراحت‌م و ناراحت م ناراحت‌ام و… بدعت و غلطه. ضمایر پیوسته به واژه می‌چسبن: ناراحتم.

  • برای اسامی خاص مثل شخصیت‌‌ها، خیابان‌ها، فیلم‌ها، کتاب‌ها و… استفاده از گیومه قاعده است یا به‌صورت ساده نام‌آوردن؟
    متشکرم.

    پاسخ
  • سلام و درود و خدا قوت
    بنده مدت کوتاهی است که ویراستاری رو شروع کرده‌ام.
    هم قوانین دستور خط فرهنگستان رو چند بار خوندم هم مطالب مختلف سایت ویراستاران رو چندین بار مرور کرده‌ام. به سایت‌ها و منابع ویراستاری دیگه هم بسیار سرک کشیده‌ام و نه به اندازه‌ی این سایت، ولی از اونها هم زیاد بهره بردم؛ اما بااین‌حال هنوز ابهامات زیادی برام وجود داره و بیشتر این ابهامات هم حول نیم‌فاصله است.
    توی دستور خط که کلا چیزی در مورد نیم فاصله ذکر نکرده و بااینکه خودش توی املای نوشتار از نیم‌فاصله استفاده کرده ولی فقط قوانین مربوط به جدانویسی و پیوسته‌نویسی رو آورده.
    مطالب سایت هم اگرچه خیلی از ابهامات رو رفع کرده ولی ابهامات زیادی رو هم بی‌پاسخ گذاشته و گاهی خودش هم موجب ابهاماتی جدید شده.
    توی فرهنگ املایی هم ترکیب‌های خیلی مشابهی وجود داره که از قاعده‌ی واحدی پیروی نکرده و خودِ قاعده رو هم ذکر نکرده.
    امیدوارم که این خلأها هم به زودی برطرف بشه و بتونیم بیش از پیش از مطالب ارزنده‌ی سایتتون بهره‌مند بشیم.

    در ادامه چند مورد از ابهاماتی که نقداً باهاش مواجه هستم رو میگم و امیدوارم راهنماییم کنید:
    ۱. قاعده در جدانویسی اجزای افعال چیه؟ چرا همونطوری که توی پاسخ به یکی از کاربران گفته‌اید، “بوده‌است، رفته‌بودم، داشته‌باشم” نیم فاصله دارد اما “به دست آورد، به چاپ رساند” و سایر افعالی که “به” بر سرشان می‌آید فاصله دارد؟ آیا صرف”خواه” و “خواستن” همیشه با فاصله از مابعد می‌آید: خواستم برم؛ خواهم رفت. در چیزی مثل “نرفته است” باید فاصله باشد یا نیم فاصله و چرا؟
    ۲. آیا در جمله‌ی ماقبل آخر از سؤال قبلی، به درستی از “:” استفاده کردم یا باید از “؟” استفاده می‌کردم؟ اساساً وقتی جمله‌ای سؤالی یا تعجبی و از این دست، قبل از توضیحی که نیاز به “:” دارد قرار می‌گیرد تکلیف چیست؟)
    ۳. “در این میان” با “در‌این‌بین” چه فرقی دارد که در فرهنگ املایی یکی بافاصله است و دیگری با نیم فاصله؟ که البته از این دست مشابهت‌ها و اختلاف املایی کم نیست!
    ۴. وقتی‌که جمله نیاز به یک علامت نگارشی دارد، از ویرگول و نقطه ویرگول گرفته تا علامت تعجب و سؤال، و در عین حال بعد از آن نیازمند یک حرف ربط است چه باید کرد؟ درست مثل همین جمله که بعد از کلمه‌ی “سؤال” هم باید ویرگول بیاید و هم می‌خواهیم ادامه‌ی جمله را به ما قبل وصل کنیم. (البته در اینجا ویرگول برای جمله‌ی معترضه هستش ولی خب یه جاهای زیادی هم غیر از فضای جمله‌ی معترضه با این چالش مواجه شدم که اگه هم ویرگول و هم واو بعدش رو نذاریم، خوانش متن سخت میشه یا کلا با مشکل مواجه میشه)
    پیشاپیش سپاس فراوان از راهنمایی حضرت‌عالی و گروه ویراستاران

    پاسخ
    • سلام‌ها به شما.
      دستورخط، در هیچ زبانی، پدیده‌ای منطقی نیست. دنبال منطق و حساب نباشید. بیچاره می‌شوید و به هیچ نتیجه‌ای نمی‌رسید. تأکید می‌کنم: در هیچ زبانی.
      در دستورخط مهم «درستی» مهم نیست. «یکدستی» مهم است و محافظه‌کاری و حفظ پیشنهٔ دیرینهٔ خط.

      ۱. «بوده است، رفته بودم، داشته باشم» همه با فاصله است.
      همهٔ «خواستن»دارهای زمان آینده با فاصله‌اند.

      ۲. آیا صرف «خواه» و «خواستن» همیشه با فاصله از مابعد می‌آید؟ مثال:‌ خواستم بروم، خواهم رفت.

      ۳. ملاک معنا نیست. ملاک‌ها گوناگون در کار است که هر بار یکی‌اش می‌چربد. و نیز اینکه دنبال منطق نباشید. تَه ندارد این‌ها.

      ۴. در این‌جور مواقعِ نادر و خاص، راحت «، و» و «. و» و… بگذارید. در جملهٔ پایانیِ بند پیش، من هم گذاشته‌ام.

  • علیرضا
    21تیر 1402، 21:26

    اگر ملاک را بایدویراست 1402 دستور خط بیگریم، به روز رسانی سایت و قوانین رو طبق اون خواهش داریم.
    مثلاً در مورد مصادر در ص 67 گفته شده که همگی با فاصله نوشته شوند ولی شما اینجا از این گفتید که با نیم فاصله.

    پاسخ
  • به‌گزارش ایرنا به‌نقل از ایسنا …
    اینجا نیم‌فاصله‌ها درستند؟

    پاسخ
  • علاقمند به ویراستاری
    7مرداد 1402، 18:56

    سلام وقتتون بخیر
    ممنون از مطاب عالی و مفیدی که در اختیارمون گذاشتید.
    من قصد دارم ویراستاری رو تخصصی شروع کنم، آیا شما دورۀ خاصی رو پیشنهاد می‌کنید و اصلاً اینکه توصیۀ شما برای یک شروع خوب چه هست؟
    خیلی سردرگمم! لطفاً کمکم کنید.
    پیشاپیش از راهنماییتون متشکرم.

    پاسخ
    • آفرین به اشتیاق و راه‌جویی‌‌ات.

      راه ویراستارشدن از نظر ما:

      ۱. گذراندن کارگاه ویرایش و درست‌نویسی
      virastaran.net/vof غیرحضوری
      virastaran.net/von برخط
      virastaran.net/vho حضوری
      و نیز کارگاه «ویرایش رایانه‌ای»
      virastaran.net/rof

      ۲. خواندن سیر مطالعاتی
      virastaran.net/a/76
      ۳. گذراندن دورهٔ کارآموزی
      virastaran.net/a/1352
      ۴. ویرایش دست‌کم ۲۰۰ صفحه ویرایش تمرینی از متن‌های گوناگون و ۵۰۰۰ صفحه سفارش واقعی

      ویراستارشدن سخت است
      و درآمدش هم این‌قدر نیست.

      البته از وقتی کارتان «بی‌ایراد» شود،
      چه ظرف شش ماه و چه پنج سال،
      پس از آن درآمد معقول و مناسبی دارد.

  • درود،
    پرسشی دارم که متاسفانه در سایت پیدا نکردم.
    گاهی کلمات ترکیبی داریم که با خط فاصله مشخص می‌شوند. حال یا وام گرفته از زبان دیگر هستند و یا در ترکیب فارسی و گذر زمان شکل گرفته است. پرسش اینجاست که برای خط فاصله آیا نیم‌فاصله صحیح است یا فاصله کامل؟ کلماتی مانند:
    ورودی-خروجی، ورودی – خروجی معادل I/O؟
    انتگرالی-تناسبی یا انتگرالی – تناسبی؟

    پاسخ
    • بهترین کار برای این جفت‌واژه‌ها استفاده از نیم‌فاصله است:
      سمعی‌بصری، الگوی ایرانی‌اسلامی پیشرفت، دوسوم آدم‌ها، ورودی‌خروجی، انتگرالی‌تناسبی و…

      اگر اصرار است که خط‌تیره بگذارید، باید به دو طرفش بچسبد.
      انتگرالی-تناسبی.

  • سجاد محنتی
    15آبان 1402، 00:01

    سلام و احترام؛ اگر یک جمله یا یک پاراگراف چند پاورقی پشت سر هم داشت چه‌طور باید شماره گذاری بشه؟ مثلا: «حضرت فرمود: با جداشدن، معامله واجب و لازم می شود و حق فسخ ندارند و ثمن هم اگر شرط (تأجیل و تأخیر) نکرده باشند نقد است.(پاورقی 1 و 2)» آیا باید بین شماره‌ها واو بیاد یا یکی قبل از نقطه یکی بعد از نقطه یا کلا بدون هیچ حایلی پشت سر هم بیاد؟ در صورتی که لازمه واو بین شماره پاروقی‌ها قرار بگیره بفرمایید در نرم افزار ورد چه‌طور می‌شه این‌کار رو کرد؟

    پاسخ
    • بهتر است بپرهیزید و عددها را جابه‌جا کنید و هریک را پس از واژه یا بندی بگذارید که می‌خواهد آن را توصیف کند.

      اگر قرار است دو عدد پانوشت در کنار هم درج کنید، بین آن‌ها «و» بگذارید و آن «و» را با گزینهٔ x در ورد، کوچک کنید و ببَرید بالا. آن x کجاست؟ دقیقاً کنار جای تعیین فونت و اندازهٔ فونت.

  • سیده فاطمه حبیبی
    17آبان 1402، 02:27

    سلام «چند» با واژه بعد نیم فاصله می‌آید یا تمام؟
    چند وقت بعد
    چندوقتی می‌شد

    پاسخ
  • احمدسلیمی
    18آبان 1402، 17:05

    نگارش کدام ،درست است؟
    قانونگذار یا قانون گذار

    پاسخ
  • سیمین شهبازی
    20آبان 1402، 14:37

    علاوه بر آن
    بصورت نیم فاصله یا با فاصله کامل نوشته می شود؟

    پاسخ
  • سیده فاطمه حبیبی
    25آبان 1402، 21:36

    سلام
    رژیم پهلوی با فاصله کامل نوشته می‌شود یا مثل ثبت‌نام نیم‌فاصله؟
    بااحتساب نگارش جدا، واژه «ضدرژیم پهلوی» درست است؟

    پاسخ
  • سلام
    امر به ابلاغ فرمایید صحیح است یا امربابلاغ فرمایید؟

    پاسخ
  • ابوالفضل
    23آذر 1402، 09:49

    سپاس از محتوای خوب‌تون. نظرتون درباره عبارت «ثبت نام» چیه؟ با فاصله یا نیم‌فاصله؟ لطفا دلیلش رو هم بفرمایید.

    پاسخ
  • سمیرا
    4دی 1402، 16:44

    سلام. مدیران عامل درست است یا مدیرعامل‌ها؟ مرباهای آلبالو درست است یا مربا آلبالوها؟ رمزعبورها یا رمزهای عبور؟

    پاسخ
    • درست:
      هم مدیران عامل و هم مدیرعامل‌ها.
      مرباهای آلبالو.
      گذرواژه‌ها!
      این واژه‌هایی که گفتید، در مرزِ یکپارچه‌شدن‌اند. وسط راه‌اند و ازاین‌رو وقتی نشانهٔ جمع می‌گیرند، آن نشانهٔ جمع گاهی روی دو تا اِعمال می‌شود و گاهی روی اوّلی. بافت و سبک نیز مهم است.

  • قانونی برای چسبیدن ی نکره به صفت یا موصوف وجود داره؟ مثلا قانونی هست که بگه اسبی سفید درست‌تره یا اسب سفیدی؟

    پاسخ
  • سلام.
    نفسش قطع شده و بیدار می‌شود.
    آیا فعل‌های این جمله درست است؟

    پاسخ
  • با سلام و عرض تشکر
    کلماتی که با در شروع می‌شوند را جدا یا بدون فاصله باید بنویسیم؟ مثلا درواقع، در نتیجه، درنهایت و غیره
    کلماتی که با قابل و مورد شروع می‌شوند چطور؟؟ مثل قابل قبول، قابل استفاده، مورد نظر، مورد بررسی، مورد بحث و امثالهم
    کلماتی مثل از دست دادن و درنظر گرفتن را هم بفرمایید لطفا

    پاسخ
  • با درود. پرسشی داشتم. کدامیک درست است؟ « … توصیفیست ایده آل.» یا «توصیفی ست ایده آل.» سپاس

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پُر کردن این بخش الزامی هست
پُر کردن این بخش الزامی هست
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست