نقش زبان در شکل‌گیری اندیشه | نگاهی به نظریهٔ نسبیت زبانی
فرضیهٔ نسبیت زبانی [linguistic relativity] مدعی است مفاهیم واژگانی موجود در ذهن انسان در نوع اندیشیدن او تأثیر می‌گذارند و شیوهٔ اندیشهٔ فرد دربارهٔ جنبه‌های متعدد جهان را شکل می‌دهند….
افعال دوگانه کم‌بسامد شده‌اند
افعال دوگانه در فارسی امروز کم‌بسامدتر شده‌اند؛ چون تمایلی عمومی به ایضاح زبانی وجود دارد و این برخاسته از ضروریات اجتماعی است. فعل دوگانه که پیش‌‍‌تر آن را دووجهی یا…
ویرایش ادبی | مرور ۱۴ دیدگاه در ۱۴ سال، از ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۸
ویرایشِ متن‌های ادبی مانند شعر، داستان، رمان و قطعۀ ادبی را ویرایش ادبی می‌نامیم. در ویرایش ادبی کارهایی فراتر از ویرایشِ زبانی و صوری در پیش می‌گیریم. در ایران، به…
دربارۀ غلط ننویسیم | از سه کاستی این کتاب خبر دارید؟
غلط ننویسیم اثری جامع و ناسخ آثار پیشین است و گزافه نیست اگر فن ویرایش زبانیِ فارسی را به دو دورهٔ پیش از غلط ننویسیم و پس از غلط ننویسیم…
زبان ریاضی و زبان طبیعی | چکیده‌ای از مقالۀ حسین معصومی‌همدانی
حسین معصومی‌همدانی در مقالۀ «ترجمهٔ متون ریاضی و تأثیر آن بر زبان فارسی» به تفاوت زبان طبیعی و زبان ریاضی می‌پردازد و با ذکر دلایلی نشان می‌دهد که در ترجمهٔ…
بر بال قلم | ابوالقاسم حسینی (ژرفا) | پی‌دی‌اف و متنی و برخط
بر بال قلم کتاب بر بال قلم چهل درس در قلمرو ادب پارسی و آیین نگارش کتابی خوش‌خوان و آموزنده و تمرین‌مدار و پُرمثال اثر ابوالقاسم حسینی (ژرفا) نویسنده و…
بازاندیشی در ویرایش زبانی فارسی
برای درست یا نادرست دانستن هر واژه یا ساخت نحوی، باید «دلیل» داشت و این دلیل باید مبتنی بر پژوهش‌های زبان‌شناختی و از جمله دستاوردهای زبان‌شناسی پیکره‌ای باشد. از همین…
نگاهی به «ویرایش از زبان ویراستاران»
کتاب «ویرایش از زبان ویراستاران» مجموعه‌ای است از مقاله‌های ویراستاران آمریکایی درباب ویرایش و در درجۀ نخست کسب‌وکار ویرایش در این کشور و مسائل پرشماری را که اهالی این حرفه…
عیار فارسی‌بودن چیست؟ | دربارۀ نسبت خصایص زبان با کارکرد زبان
در دیرینهٔ زبان فارسی، بیشتر افعال با عوامل و عناصر مادی و ملموس ساخته می‌شده است و این باعث جذابیت زبان فارسی به‌سبب محسوس‌شدن زبان و تصویری‌شدن آن می‌شده. اما…
من زبان فارسی را پاسداری می‌کنم | زبان‌حال ویراستارها در سه شعر
من زبان فارسی را پاسداری می‌کنم در وصف پاسبانی از زبان فارسی و ویراستاری، سه شعرِ جالب و هم‌وزن هست که در پی هم آمده‌اند: یکی از دیگری الهام گرفته…
#آواچهٔ ۷۷، کهن‌خوانی ۲
متون کهن را می‌خوانیم تا انبان ذهن ما پر باشد. این برف بر کوهستان ذهن ما می‌ماند و بعدها چشمه‌ای در جایی بیرون خواهد زد. پسوند «پژوهی» این‌طور زنده شد….
ابزارهای ویرایش | نگاهی به سه ابزار ویراستار
در کار ویرایش، ویراستار به‌کمک ابزارهای ویرایش، در تصحیح و سامان‌دهی اثر موفق می‌شود: ۱. دست‌نوشت مطلوب که دو گونه است: رایانه‌ای و کاغذی؛ ۲. شیوه‌نامه؛ ۳. منابع. برای هر…