بر بال قلم | ابوالقاسم حسینی (ژرفا) | پی‌دی‌اف و متنی و برخط
بر بال قلم کتاب بر بال قلم چهل درس در قلمرو ادب پارسی و آیین نگارش کتابی خوش‌خوان و آموزنده و تمرین‌مدار و پُرمثال اثر ابوالقاسم حسینی (ژرفا) نویسنده و…
فلسفه‌ی گیومه‌گذاری
تاکنون برای گیومه بیشتر از یک کارکرد بنیادین ندیده‌ام. عملاً زمانی از گیومه استفاده می‌کنیم که بخواهیم «یک جزء را در میان یک کل متمایز کنیم». این متمایزسازی با سه…
بازاندیشی در ویرایش زبانی فارسی
برای درست یا نادرست دانستن هر واژه یا ساخت نحوی، باید «دلیل» داشت و این دلیل باید مبتنی بر پژوهش‌های زبان‌شناختی و از جمله دستاوردهای زبان‌شناسی پیکره‌ای باشد. از همین…
نگاهی به «ویرایش از زبان ویراستاران»
کتاب «ویرایش از زبان ویراستاران» مجموعه‌ای است از مقاله‌های ویراستاران آمریکایی درباب ویرایش و در درجۀ نخست کسب‌وکار ویرایش در این کشور و مسائل پرشماری را که اهالی این حرفه…
عیار فارسی‌بودن چیست؟ | دربارۀ نسبت خصایص زبان با کارکرد زبان
در دیرینهٔ زبان فارسی، بیشتر افعال با عوامل و عناصر مادی و ملموس ساخته می‌شده است و این باعث جذابیت زبان فارسی به‌سبب محسوس‌شدن زبان و تصویری‌شدن آن می‌شده. اما…
نقدی ویرایشی بر کتابِ ناگفته‌هایی از حقایق عاشورا
کتاب ناگفته‌هایی از حقایق عاشورا از آثار آیت‌الله سیدعلی حسینی میلانی است. این کتاب نثری روان و عاری از عبارات پیچیده دارد؛ اما با رویکرد انتقادی‌ویرایشی، برخی مشکلات در آن…
من زبان فارسی را پاسداری می‌کنم | زبان‌حال ویراستارها در سه شعر
من زبان فارسی را پاسداری می‌کنم در وصف پاسبانی از زبان فارسی و ویراستاری، سه شعرِ جالب و هم‌وزن هست که در پی هم آمده‌اند: یکی از دیگری الهام گرفته…
آیا «ذکاوت» درست است؟
برخی معتقدند «ذکاوت» در عربی به کار نرفته و از ساخته‌های فارسی‌زبانان است؛ اما این واژه دست‌کم از سدۀ هفتم در متن‌های معتبر فارسی به کار رفته و در عربی…
#آواچهٔ ۷۷، کهن‌خوانی ۲
متون کهن را می‌خوانیم تا انبان ذهن ما پر باشد. این برف بر کوهستان ذهن ما می‌ماند و بعدها چشمه‌ای در جایی بیرون خواهد زد. پسوند «پژوهی» این‌طور زنده شد….
به‌خاطرِ
کسانی حرف‌اضافۀ مرکب «به‌خاطرِ» را نادرست دانسته‌اند؛ اما «به‌خاطرِ» را به‌علت جاافتادنش نمی‌توان از زبان بیرون راند. البته به دو دلیل می‌شود کاربرد آن را در نوشته‌های رسمی و جدی…
آیا «رسوخ» درست است؟
برخی معتقدند این کلمه به‌معنای «نفوذکردن، رخنه‌کردن» غلط است؛ اما در عربی «رسوخ» به همین معنی به کار رفته است و با حرف اضافهٔ «فی» معنای «(در ذهن) فروکردن و…
معرفی
در سال‌های اخیر، «معرفی» دم‌دستی‌ترین برابرنهادی است که اغلب برای introduce می‌شناسند. معرفی معنای عرضه‌کردن، آوردن، ارائه‌کردن، باب‌کردن، معمول‌کردن، رواج‌دادن، مطرح‌کردن نیز می‌دهد. یکی از گرته‌برداری‌های معناییِ نابجایی که در…