اگرچه ولی-اگرچه اما-ویراستاران-حشو-حشوانگاری
برخی معتقدند ساخت نحوی اگرچه …، ولی … یا مترادف‌های آن‌ها (اگرچه: هرچند، هرچند که، با اينکه، با آنکه و گو اينکه؛ ولی: اما، با اين‌همه، مع‌هذا، مع‌ذلک، لکن، ليکن، وليکن)…
ذکاوت-موسسه ویراستاران
برخی معتقدند «ذکاوت» در عربی به‌ کار نرفته و از ساخته‌های فارسی‌زبانان است؛ اما این واژه دست‌کم از سدۀ هفتم در متن‌های معتبر فارسی به‌ کار رفته‌ و در عربی…
سؤال‌پرسیدن-سؤال پرسیدن-ویراستاران
برخی معتقدند اخیراً در رادیو و تلویزیون رسم شده‌ است که به‌جای سؤال‌کردن بگویند سؤال‌پرسیدن. مثلاً: «می‌خواهم از شما سؤالی بپرسم.» سؤال به‌معنای «پرسش» است و عبارت اخیر در حقیقت…
سن ...سالگی-ویراستاران
برخی معتقدند عبارت «در سنّ …سالگی» درست نیست؛ اما در این ساخت، «سال» و «سن» با یکدیگر مترادف نیستند. نیز این ساخت در متون کهن و معاصر به کار رفته است.…
جداره-معنی جداره-جدار-دیواره-ویراستاران
برخی معتقدند «جِداره» در عربی یا در متون معتبر فارسی به‌ کار نرفته‌ است. اما فرایندِ ساخت اسم از اسم و پسوند «ـه» از فرایندهای زایای فارسی است و واژه‌های…
صاروج-ساروج-ویراستاران
صاروج معرّبِ čārūg فارسی میانه است. ساروج نیز املای فارسی‌شدهٔ واژهٔ عربیِ صاروج است. امروزه در فارسی املای صاروج کمابیش متروک شده‌ است و این واژه را به‌صورت ساروج می‌نویسند…
دهشت-ویراستاران
برخی معتقدند کلمهٔ دهشت در عربی فصیح نیامده‌ است. در عربی به‌جای آن دَهَش، به فتح اول و دوم، می‌گویند که در فارسی مستعمل نیست. پاسخ در عربی دهشة به…
ممهور-آیا ممهور درست است-ویراستاران
  برخی معتقدند ممهور به‌معنای «مهرشده» کلمۀ مجعولی است که در دورۀ صفوی از روی واژۀ مُهر فارسی به‌شیوۀ اسم مفعول عربی ساخته‌اند. بهتر است از استعمال آن خودداری شود.…
قلیان-غلیان-غلیون-قلیون-ویراستاران
برخی معتقدند اصل کلمۀ غليان / قليان نامعلوم است؛ اما غليان / قليان برگرفته از واژۀ عربی غَلْيون به همین معنیِ رایج در فارسی است. برخی معتقدند اصل کلمۀ غليان…
فهرست