virastaran.net/a/17763

«تلق‌تلوق» یا «تلق‌تولوق»؟

آموزش, دستورخط, ویرایش صوری, ویرایش و درست‌نویسی

تلق‌تلوق-تلق‌تولوق-ویراستاران

سبد کاغذباطله زیر میز خش‌وخش و تلق‌وتولوق می‌کرد (ناباکوف، ۱۳۷۰: ۱۴).

طبق قاعده‌ای آوایی، در زبان فارسی هرگاه صامتی بعد از مصوت کوتاه o بیاید و پس از آن، مصوت بلند ū باشد، مصوت کوتاه o به‌صورت ū تلفظ می‌شود. به‌عبارت دیگر، اگر در کلمه‌ای، صامتی بین «ضمه» و «او» قرار گرفته باشد، ضمه در تلفظ به «او» تبدیل می‌شود؛ هرچند در خط، همان ضمه است.

مثلاً «غُرور»، «بُروز»، «سُقوط»، «نُفوذ»،‌ «حُضور» به‌ترتیب به این شکل تلفظ می‌شود: ghūrūr، būrūz، sūghūt، nūfūz، hūzūr. ازاین‌رو، نوشتن عبارت‌هایی نظیر «تلق‌تولوق»، «قرچ‌قوروچ»، «ترق‌توروق»، «ملچ‌مولوچ»، «تالاپ‌تولوپ»، «گورومب‌گورومب»، «شلپ‌شولوپ»، «غلط‌غولوط» نادرست است و باید آن‌ها را به این صورت نوشت: «تلق‌تلوق»، «قرچ‌قروچ»، «ترق‌تروق»، «ملچ‌ملوچ»، «تالاپ‌تلوپ»، «گرومب‌گرومب»، «شلپ‌شلوپ»، «غلط‌غلوط».

#آواچهٔ ۵۱، خشنود


کتابنامه: ناباکوف، ولادیمیر، ۱۳۷۰، دعوت به مراسم گردن‌زنی، ترجمۀ احمد خزاغی، چ۱، تهران: قطره.

 

مقالات پیشنهاد شده

2 دیدگاه. دیدگاه خود را ثبت کنید

  • چه دلیل و آماری دارید برای اینکه نمه مثلا «غرور» به شکلی که گفتید تلفظ می‌شود؟!

    پاسخ
    • محمد یوسفی
      13خرداد 1397، 11:39

      درود.
      در این یادداشت، تلفظ غالب و مرسوم را که در گونۀ زبانی معیار پربسامدتر است، در نظر داشته‌ام و از کاربردهای لهجه‌ای چشم پوشیده‌ام. این مدعا هم حاصل بررسی‌های شخصی است. اگر تردید دارید، از امروز به تلفظ این‌قبیل واژه‌ها از زبان اطرافیان یا در برنامه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی و اینترنتی توجه کنید. به‌گمانم به همین نتیجه‌ای که من رسیده‌ام، می‌رسید.
      درخصوص شیوۀ نوشتن این واژه‌ها هم علاوه بر این قاعدۀ آوایی، املای متداول و جاافتاده را در نظر داشته‌ام. تقریباً در هیچ نوشتۀ معتبری صورت‌هایی نظیر «تلق‌تولوق» یا «قرچ‌قوروچ» یا «غلط‌غولوط» یافت نمی‌شود و این خود نشان‌دهندۀ آن است که قاعدۀ مذکور در این واژه‌ها صادق است.
      بااین‌همه، اگر استدلال‌های من برایتان پذیرفتنی نیست، هیچ ایرادی ندارد. هرطور می‌خواهید، بنویسید. بایدونبایدهای زبانی را نمی‌شود به‌زور به کسی قبولاند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پُر کردن این بخش الزامی هست
پُر کردن این بخش الزامی هست
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست
کپی شد