خیلی خب، بریم سراغ بنای بعدی ویرایش زبانی. بنای اول ویرایش زبانی چی بود؟ واژه‌های ناآشنا رو آشنا کنیم. بنای دوم ویرایش زبانی چی بود؟ کژتابی‌های زبانی رو رفع کنیم. بنای سوم چیه؟ خطاهای منطقی و گره‌های ذهنی. بچه‌ها، کلمهٔ «منطقی» توی جزوه‌تون از قلم افتاده. یه کبوتر وسط تیتر باز کنید؛ کبوتر یعنی منظورم کلاغه، هاها؛ آخه ما زیبابینیم، دنیا رو زیبا می‌بینیم.
«استاد، کلاغ هم زیباست!» اوه‌اوه راست میگه! چه جواب دندان‌شکنی…!
بچه‌ها، خطاهای منطقی اگه توی متنتون رخ بده، بهتون می‌خندند، میگن این بی‌سواده. کژتابی اگه رخ بده، میگن طرف داغ بوده نفهمیده چی نوشته. واژه‌های ناآشنا اگه بذارید، میگن این آدم اصلاً توی این دنیا نیست، نمی‌فهمه که ما نمی‌فهمیم!
پس مراقب باشین… . خطای منطقی اگه رخ بده، صفتی که نثارتون می‌کنند اینه که میگن طرف بی‌سواده… .
نفر بعد بخونه.
«همهٔ کودکان پنج‌ساله شامل طرح بینایی‌سنجی می‌شوند.»
جون من هیچی نگید…!
خانم، چیه خطای منطقیش؟ اصلاً سخت نیستا!
«استاد، خودِ خطای منطقی یعنی چی؟»
یعنی منطقش اشکال داره.
خب، کیا می‌دونن؟ کیا فهمیدن؟ سه نفر. ببینید، همیشه توی کلاس‌ها اقلیت هستند. وقتی که جواب رو میگم، همه میگن آهان…!
شما بگو آقا.
«بعد از پنج سال کاما می‌خواد.» نه، این یه نفر که متوجه نشده بود.
خانم، شما بگو.
«مشمول».
آفرین…! همهٔ کودکان پنج‌ساله «مشمولِ» طرح میشن! طرح «شاملِ» آدما می‌شه. آدما مشمول طرح میشن.
اینو نویسنده‌ها خیلی اشتباه می‌کنند. بعد که بهشون بگیم، میگه «آقا راست گفتی…!» یعنی چیزی نیست که اختلاف توش باشه.
یکی از بچه‌ها به طنز می‌گفت: «مشمول یعنی یه مولی که رفته مشهد!»
بچه‌ها، اگه بخوایم «شامل» رو تغییر ندیم، باید جمله را چیکار کنیم؟ باید بگیم «طرح بینایی‌سنجی شامل همۀ کودکان پنج‌ساله می‌شود». کدومو انجام بدیم توی ویرایش؟! اولی یعنی مشمول؛ چون کمترین تغییر رو داره.
مواظب باشید توی متن‌هایی که خودتون می‌نویسید، «شامل و مشمول» رو اشتباه ننویسید! بهتون می‌خندند، تعارف نداره… .
اینو ببین چه جواب باحالی میده! میگه: «بیشتر مردم که نکته‌ش رو نمی‌فهمند که به ما بخندند! اگه کلمهٔ مهمی باشه عوض می‌کنیم.»
باشه، تو عوضش نکن، همین‌جوری بنویس. هاها… .
زهرا کیوان‌فرد، فروردین۱۴۰۱
zkeyvanfard213@gmail.com
