تعجبی ندارد که بیشتر ویراستاران در قبال نویسندگانی که با آنان کار میکنند، بهشدت احساس تعهد دارند. اما ویراستار نباید نقش کارشناس یا سانسورچی را ایفا کند. اگر در کاری احتمال میرود که به هر دلیل، عقاید و اظهارات نویسنده را حتی ناخودآگاه تغییر خواهید داد، در این صورت اصلاً حق ندارید آن نوشته را ویرایش کنید. چشمپوشی از ویرایش چنین کتابی نشان بیارادگی نیست.
ویراستار نباید نوشتهای را ویرایش کند، مگر آنکه بتواند با میزان معینی از بیطرفی به آن بپردازد و علاقه و توجهی را نثارش کند که برای ویرایش و انتشار موفق آن لازم است.
این امر بهمعنای آن نیست که ویراستار حق ندارد نظر خود را با نویسنده در میان بگذارد. در واقع اگر عقاید و واکنشها و افکار خود را بیان نکند، در کاری که به او سپرده شده، کوتاهی کرده است.
حرفهٔ ویراستاری اساساً مبتنی بر تجربه است. انگیزهٔ این کار باید احساس و اشتیاق همراه با تجربه و دوراندیشی باشد. روابط ویراستار با نویسندگان در قراردادهای مکتوب بهصورت رسمی درمیآید؛ ولی در اصل آنچه انجام داده میشود، در گفتوگوها و مکالمههای تلفنی و روابط انسانی بین نویسنده و ویراستار است. در این شیوههای غیررسمی، صراحت در ارتباط میتواند تا حد زیادی مانع از ناراحتی نویسنده و ویراستار شود. شخص ویراستار باید در قبال کتاب، تمامی خواستههای نویسنده را در نظر داشته باشد.
ویراستار باید از همهٔ حوزههای این حرفه تا اندازهای آگاهی داشته باشد؛ اینکه:
کل روند انجامدادن کار به چه صورت است؟
مشکلات و واقعیتهای کار چیست؟
و…
این روند خودآموزی روندی بیپایان است؛ اما از ویراستار شخصی کارآمد و توانا میسازد. این آموزشها در روابط ویراستار با نویسنده اهمیت دارد و اطلاعاتی را در اختیار او میگذارد که بر مبنای آنها در قبولکردن سفارشها، تمامی مشکلات و مسائل را در نظر بگیرد.
بسیاری از ویژگیهای ویراستار منحصربهفرد است. در میان آنها میتوان از حساسیت، قدرت تمیز، واکنش عاطفیِ شخصی، نظم و سازماندهی، قدرت تصمیمگیری، ازخودگذشتگی و مراقبت پر مهر و عطوفت نام برد.
چکیدهای از: جیمز اوشی وید، «خوب کارکردن و درست کارکردن»، در: گروه نویسندگان، ویرایش از زبان ویراستاران، تهران: کتاب مهناز، ۱۳۸۸، ص۱۲۷ تا ۱۳۸.
چکیدهساز: زینب زنگنه.