آیا بنویسیم «سؤال‌پرسیدن»؟

[دستورخط و واژه‌ها بنا به خواست نویسنده تغییر نکرده است. «ویراستاران»]

سؤال‌پرسیدن درست است؟

بعضی از ویراستارها، عبارت «سؤال‌پرسیدن» را غلط می‌دانند، چون می‌پندارند حشو است. غافل از این‌که هیچ حشوی در آن نیست. ایشان می‌گویند چون مفهوم «سؤال‌کردن» در خودِ واژه‌ی «پرسیدن» هست، آوردنِ توأمانِ دو لفظِ «سؤال» و «پرسیدن»، در یک عبارت، حشو است و به‌جای آن عبارت «سؤال‌کردن» را پیش‌نهاد می‌دهند. این دسته از ویراستارها، اصطلاحاً دچار حشوانگاری شده‌اند.

این کاملاً طبیعی است که زبان‌وَر از اسم فعل بسازد یا از فعل اسم بسازد و این دو را با هم در یک جمله یا حتا در یک عبارت به‌کار ببرد؛ زیرا مقوله‌ی واژگانیِ این دو عوض شده است و نمونه‌هایی مشابه هم در فارسی معاصر داریم که کاملاً راحت به کارشان می‌بریم و هیچ‌گاه هم به آن‌ها خرده نمی‌گیریم.

این نمونه‌ها را دریابید:

۱. کار کردن: می‌خواهم روزی هشت ساعت کار کنم؛

۲. سازمان سازمان‌دادن/سازمان‌دهی‌کردن: او این سازمان را سازمان داده است/سازمان‌دهی کرده‌ است؛

۳. اتفاق اتفاق‌افتادن: با همه‌ی این ملاحظات، این اتفاق می‌توانست اتفاق نیفتد.

در همه‌ی این نمونه‌ها، لفظ موردِنظر، یک بار در مقوله‌ی اسم ظاهر شده است و در ادامه‌ی همان جمله با مقوله‌ی فعل. چنان‌که می‌بینیم، هر سه‌‌ی این جمله‌ها با شم زبانی فارسی‌زبان سازگارند و هیچ گونه غلط دستوری در آن‌ها راه ندارد؛ در حالی که ساختی کاملاً مشابه ساخت «سؤال‌پرسیدن» دارند.

در انگلیسی هم نمونه‌هایی از این دست داریم یا می‌توانیم بسازیم؛ مانندِ

۴.  Organizing the Organization for Project Management

نیز در عربی هم مانند انگلیسی چنین داریم:

۵. سألت سؤالا في المحاسبة منذ فترة ولم اجد اجابة شافية فهل من مجيب.

تذکرها

۱. ۱. نمونه‌های فارسی مثال‌هایی معاصرند که خودم آن‌ها را با تکیه بر شم زبانی‌ام آورده‌ام؛

۱. ۲. باید در نظر داشت که «فصیح‌«بودن جمله با «صحیح»بودن فرق دارد و الزامی نیست که هر جمله‌ی صحیحی حتماً فصیح هم باشد؛

۲‌. نمونه‌های انگلیسی و عربی، شاهدهایی معاصرند که از اینترنت برگرفته‌ام؛ چون نمی‌توانستم به شم عربی و انگلیسی‌ام اعتماد کنم‌.

 

آیا «سؤال‌پرسیدن» درست است؟