به‌جای خط فاصله | مقایسهٔ دو شیوه‌نامه

چند جمله از راهنمای ویراستاری و درست‌نویسی دکتر ذوالفقاری، راجع‌ به استفاده از خط‌ فاصله:

اگر جملهٔ بدلی و معترضه طولانی باشد، بهتر است از خط‌ فاصله استفاده کنیم. (ص۳۰)

به‌منظور جداکردن دو کلمه که دو جنبهٔ مختلف از یک منظور را نشان می‌دهند. (ص۴۵)

برای نشان‌دادن فاصلهٔ زمانی و مکانی، به‌معنای «تا» و «به». (ص۴۵)

اما برخی مخالف سرسخت خط‌ فاصله هستند؛ از جمله مؤسسهٔ «ویراستاران». اینان برای هر سه حالت بالا راهکار دارند:

۱. برای جمله بدل و معترضه طولانی، کاما می‌گذاریم یا به‌نحوی جمله را تغییر می‌دهیم که خللی به معنای آن وارد نشود. مثالِ خود کتاب راهنمای ویراستاری و درست‌نویسی از این قرار است:

سیداشرف‌الدین – مدیر و دبیر روزنامهٔ مشهور نسیم شمال و شاعر آزادی‌خواه و طرف‌دار تودهٔ محروم و مسلمان – از میان مردم برخاست.

این جمله را به دو صورت می‌توان درست کرد:

مدیر و دبیر روزنامهٔ مشهور نسیم شمال و شاعر آزادی‌خواه و طرف‌دار تودهٔ محروم و مسلمان، سیداشرف‌الدین، از میان مردم برخاست.

سیداشرف‌الدین از میان مردم برخاست. او مدیر و دبیر روزنامهٔ مشهور نسیم شمال و شاعر آزادی‌خواه و طرف‌دار تودهٔ محروم و مسلمان بود.

شیوه‌نامۀ «ویراستاران» برای نگارش در وب

۲. برای جداکردن دو کلمه که دو جنبهٔ مختلف از یک منظور را نشان می‌دهند، از نیم‌فاصله استفاده می‌کنیم؛ مانند:

مباحث هنری‌ادبی علاقه‌مندان خاص خود را دارد.

۳. برای فاصلهٔ زمانی و مکانی به‌معنای «تا» و «به»، چرا از خود «تا» و «به» استفاده نکنیم؟