هزار سال پیش، در اوج رشد و گسترش علم و ادبیات، ابوریحان بیرونی در پیشگفتار کتاب الصیدنة که آن را به‌عربی نگاشته است، پس از خوارشمردن زبان مادری خویش یعنی…
مبانی ویرایش
نشانه‌های بیماری ویراستاری در ابتدا خفیف و نامحسوس است و اندک‌اندک آزاردهنده و خطرناک می‌شود. چیزی که در آغاز سلیقهٔ شخصی است، بعد از مدتی، به‌صورت تعصب و لج‌بازی درمی‌آید…
تا کجا می‌توان متن را تغییر داد؟ مرزهای ویرایش چیست؟ آیا جاده‌های ویرایش این نشان‌ها را دارد: چراغ‌قرمز، چراغ‌سبز، ورودممنوع، جاده باریک می‌شود، خطر عبور ممیّز و… . می‌توان گفت…
چرا ویرایش را تعریف نکردیم؟ در کارگاه‌های آموزشی خود، هیچ‌گاه ویرایش را تعریف نکرده‌ایم! تفاوت دیدگاه‌ها و نظری‌بودن این بحث ما را از این کار بازمی‌داشت. اکنون، شما در یکی‌دو…
چرا در ویرایش، به واژه یا ساختاری در متن «غلط» می‌گویند؟ اصلاً غلط در زبان معنی دارد؟ پاسخِ مریم محمودی ابوالحسن نجفی در مقدمهٔ کتاب غلط ننویسیم: معیار درست و…
زبان عقیم وجود خارجی ندارد، چنان که زبان پاک وجود خارجی ندارد. ما زبان قوی و ضعیف هم نداریم. زبان فارسی برای ساختِ واژه گاه به سراغ ترکیب می‌رود…
حسن ذوالفقاری، مدیر گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نسرین پرویزی، معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی این روزها انگلیسی‌دانی فخر است؛ اما……
در درس‌نامهٔ کارگاه ویرایش و درست‌نویسی مؤسسهٔ «ویراستاران» آمده است: واژۀ بیگانه خطرساز نیست؛ بلکه ساختارها و عبارت‌های ناهمخوان با زبان فارسی، زبان را سخیف و بی‌ریشه می‌کند. ساختار و…
زبان پدیدهٔ زنده‌ای است و مثل هر پدیدهٔ زنده دیگری، روزی هستی می‌یابد؛ تا نیروی حیاتی دارد، به هستی‌اش ادامه می‌دهد و هنگامی که مناسبت و سرزندگی‌اش را از دست…
ویراستار برای اجرای عملیات گوناگون ویرایش، روش مناسب بر‌می‌گزیند: یا صفحه‌به‌صفحهٔ همهٔ آن‌ها را به‌موازات یکدیگر انجام می‌دهد، یا اگر تنوع آن‌ها موجب تفرقهٔ حواس شود، مرحله‌به‌مرحله عمل می‌کند. در…
محدودیت اصلی ویراستار، در تغییر سبک اثر است که حریم صاحب‌اثر شمرده می‌شود و بس حساس است و جز با جواز معتبر، نمی‌توان وارد آن شد. گفته‌اند که سبک، خود…
مرحلهٔ ویرایش به‌معنای اخص، با تحویل اثر به ویراستار آغاز می‌شود. این تحویل‌گیری باید به‌معنای اداری آن انجام گیرد؛ یعنی ویراستار اثر را صفحه‌شماری و نظم و تداوم اجزای آن…