- کلیشه، داشتن
- به فعلِ «داشتن» بیش از بیست معنا بار کردهایم: شنیدن، دیدن، کردن، گذراندن، برگزارکردن…
- برشی از کارگاه ویرایش و درستنویسی مؤسسهٔ «ویراستاران»
شاید باورتان نشود که یک فعل در فارسی کلیشه شده است؛ یعنی هرچه دوست داشتهایم، بارش کردهایم: «داشتن».
بهدلیل تنبلی ذهنمان، آنقدر معنا به این بار کردهایم. با این کار متنمان هم از تنوع میافتد. شاید باورتان نشود، بهمعنی «شنیدن» در فارسی باب شده است: «صدای مرا دارید؟» پس این کلیشه است. توجیه نکنید که منظور این است که حجم صدا را در صوتی که میآید، در اختیار دارم یا ندارم؟
میرود آنتن را درست کند، میگوید: «تصویر را داری؟» «ندارم، صدا را ندارم، صدای شما را ندارم.» آقا اصلاً بگو صدایت نمیآید. این درست است. صدا نمیآید واقعاً. یا بگو نمیشنوم؛ ولی نگو ندارم.
بهجای برگزارکردن: «یک جلسهای با هم انشاءالله داشته باشیم.» جلسه در فارسی داشتنی نیست.
«بیاید رانندگی بهتری داشته باشیم.» رانندگیکردن، نه رانندگیداشتن.
تشکرکردن، نه تشکرداشتن.
مطالعهکردن، نه مطالعهداشتن.
«نگاهی داریم به…» نگاه داشتنی نیست.
آقای ابوالحسن نجفی خیلی قشنگ میگوید که نگاهداشتن در فارسی به معنی مراقبتکردن است.
«نگاهی داشته باشیم» یعنی چه؟ نگاهی کنیم، نظری بیندازیم، گذری کنیم، مرور کنیم درست است.
رانندگی بهتری کنیم، یا بهتر رانندگی کنیم درست است. «یک تسلیتی داشته باشیم» درست نیست.
«داشتن» بهجای ۲۴ فعل رایج شده است.
تاریخ انتشار در کانال تلگرامی «ویراسـتاران»: ۱۲فروردین۱۳۹۶.