- ویراستار کودکانه
- ویرایش ادبیات کودک
- کاری است بین‌رشته‌ای و حتی دشوارتر از ویرایش ادبیات بزرگ‌سال!
یکی از سؤالاتی که خیلی پرسیده می‌شود و شاید برای خیلی دوستان دیگر سؤال باشد، این است که آیا ویراستار کتاب بزرگ‌سال می‌تواند کتاب کودک را هم ویرایش کند یا نه؟
بله می‌تواند؛ ولی به‌شرط اینکه آن ویراستار با ادبیات کودک کاملاً آشنا باشد. ادبیات کودک، به‌عنوان یک رشتهٔ آکادمیک، یک دانش بین‌رشته‌ای است. رشته‌های مثل زبان‌شناسی، روان‌شناسی، فلسفه به‌خصوص فلسفه، جامعه‌شناسی، ادبیات، هنر و چند تا رشتهٔ دیگر. و طوری که وارد حوزه‌های خیلی از این رشته‌ها می‌شود و از یافته‌هایشان و حتی مبانی‌شان استفاده می‌کند. پس یک ویراستار کتاب کودک باید این توانایی را داشته باشد که از یافته‌ها و مبانی این رشته‌ها در ویرایش متنی که برای کودک نوشته شده استفاده کند.
مثلاً در ویرایش زبانی کتاب کودک، خیلی اصول زبان‌شناسی کاربرد دارد. ویراستاری که می‌خواهد کتاب کودک را ویرایش کند، باید بداند زبان‌آموزی کودک چگونه اتفاق می‌افتد؛ یعنی باید بداند اصولاً کودک چگونه زبان مادری‌اش را یاد می‌گیرد و بعد این زبان چگونه توسعه پیدا می‌کند، چطوری تثبیت می‌شود.
یک ویراستار کتاب کودک باید بداند که کودک پیش‌دبستانی دارد قواعد و ساخت زبانی را بیشتر دارد یاد می‌گیرد؛ پس جمله‌ها و واژه‌ها باید به این کار کمک کنند؛ یعنی باید کوتاه باشند، خیلی قرص و محکم باشند، ابهام نداشته باشند.
یک ویراستار کتاب کودک باید بداند که حالا کودک دورهٔ دبستان، علاوه بر قواعد و ساخت زبانی‌ای که دارد یاد می‌گیرد، با اصول کاربردشناختی زبان هم دارد آشنا می‌شود، و آنگاه ویراستار باید بلد باشد با توجه به همهٔ این‌ها، جمله‌ها و کلمات در یک متن را ارزیابی کند و نهایتاً ویرایش کند.
با این مقدمه‌ای که عرض کردم، می‌شود یک نتیجه گرفت و آن اینکه ویراستار کتاب کودک، البته ویراستاری که همهٔ انواع ویرایش را بلد باشد و به آن‌ها مسلط باشد، یک سروگردن از ویراستار کتاب بزرگ‌سال بالاتر است، و ویراستاری کتاب کودک، علی‌رغم اینکه نشان نمی‌دهد و خیلی به‌نظر نمی‌رسد، یک کم دشوارتر از ویرایش کتاب بزرگ‌سال است.
تاریخ انتشار در کانال تلگرامی «ویراسـتاران»: ۱۵اردیبهشت۱۳۹۶.
