نشانه‌گذاری (سجاوندی، نقطه‌گذاری، punctuation) به‌کاربردن علامت‌ها و نشانه‌هایی است که خواندن و در نتیجه فهم مطلب را آسان و به رفع برخی ابهام‌ها کمک می‌کند. واژهٔ سجاوندی از نام ابوالفضل محمدبن‌بویزید طیفور غزنوی ملقب به «سجاوندی» گرفته شده است. وی نخستین کسی است که نشانه‌های هفت‌گانهٔ وقف را در نشانه‌گذاری قرآن به‌کار برده است (فرهنگ سخن، ذیل سجاوندی).
نشانه‌گذاری به‌معنای امروزی آن، در زبان فارسی سابقهٔ چندانی ندارد و در یکی‌دو قرن اخیر به‌پیروی از نوشته‌های غربیان در زبان فارسی نیز رایج شده است. اصول نشانه‌گذاری در زبان فارسی برگرفته از زبان‌های اروپاییٰ به‌خصوص فرانسوی و انگلیسی است. هیچ نوع نشانه‌گذاری شاخصی در کتابت زبان فارسی تا پیش از آشنایی ایرانیان با زبان و خط ملل غربی وجود نداشته است.
بعد از پذیرش اصول punctuation، ابتدا از فرانسوی و بعد انگلیسی به‌فراخور خط فارسی (عربی) تغییراتی در برخی از نشانه‌ها داده شد. مثلاً ویرگول (,) وارونه شد (،) تا با حرکت دست به‌هنگام نوشتن حروف فارسی هم‌خوانی داشته باشد یا نقطه‌ویرگول (;) به مشابه فارسی‌اش (؛) و علامت (?) به شکل متقارنش (؟) تبدیل شد.
گزیده‌ای از: حسن ذوالفقاری، راهنمای ویراستاری و درست‌نویسی.
گزیننده: سوسن پورشهرام.
2 دیدگاه. دیدگاه خود را ثبت کنید
حرف «ی» در واژهٔ «تغییرات» در این مطلب، یکی‌اش اضافه تایپ شده.
آفرین به دقت شما. درستش کردیم.