virastaran.net/a/15523

#آواچهٔ ۶۹، فعل‌های بازدارنده

آموزش, آواچه, اصلاح خطای منطقی و پیچیده‌نویسی, ویرایش زبانی, ویرایش و درست‌نویسی

  • خطای منطقی
  • فعل بازدارنده
  • پخش از رادیو ایران، برنامهٔ کافه‌هنر، ۱۰تیر۱۳۹۶
  • کدام؟
    ما را غدغن کرد از اینکه وارد اتاق بشویم.
    ما را غدغن کرد از اینکه وارد اتاق نشویم.

هر ایرانی نگهبان زبان فارسی.

افعال بازدارنده! این‌ها دیگر چیست؟! غدغن‌کردن، ممنوع‌‌کردن، بازداشتن. بعد از این‌ها اگر بخواهد فعل بیاید، آن فعل باید مثبت بیاید. نگاه کنید:

او ما را غدغن کرد که وارد چمن «بشویم» یا او ما را غدغن کرد که وارد چمن «نشویم»؟

ممکن است الان شما در لحن بگویید دومی هم درست است. نه، خواننده با لحنی که شما می‌نویسید، لزوماً متن را نمی‌خواند؛ پس باید طبق قاعده بنویسید.

قاعده‌اش این است: افعال بازدارنده اگر قرار است بعدش فعلی بیاید و آن فعل واقعاً ممنوع است انجام‌دادنش، آن فعل باید مثبت بیاید.

او ما را باز داشت از اینکه وارد چمن بشویم.

او غدغن کرد ما را از اینکه این کار را انجام بدهیم.

او ممنوعمان کرد از واردشدن به اتاق (نه «واردنشدن»).

و یک نکتهٔ دستورخطی هم بگویم: غدغن با غین است یا با قاف؟ دو تایش قاف؟ یکی‌اش غین و یکی‌اش قاف؟ دو تایش غین؟ طبق دستورخط فرهنگستان، آخری درست است؛ یعنی غدغن. هر جفتش غین می‌گیرد: غدغن.

زبان فارسی ما را به هم پیوند می‌دهد.

رادیو ایران، آیین سخن.


تاریخ انتشار در کانال تلگرامی «ویراسـتاران»: ۱۰تیر۱۳۹۶.

مقالات پیشنهاد شده

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پُر کردن این بخش الزامی هست
پُر کردن این بخش الزامی هست
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست
کپی شد