شیوه‌نامهٔ شیکاگو یا راهنمای آماده‌سازی کتاب دانشگاه شیکاگو را انجیل ویراستاران می‌خوانند و اگر ویراستاران پشت میز خود می‌خوابیدند، می‌توانستیم آن را کتاب بالینی آنان بنامیم. ترجمهٔ شیکاگو به‌فارسی، عیناً به‌شکلی که هست، مطلوب نیست؛ چون اولاً کتاب به مسائل ویرایش ترجمه که قسمت اعظم وقت ویراستاران ما را می‌گیرد، نمی‌پردازد و ثانیاً به همهٔ مسائلی که می‌پردازد، از اجزای کتاب گرفته تا تحصیل حقوق نشر و روش‌های تنظیم ارجاعات و فهرست‌ها و تمامی جنبه‌های حروف‌چینی و چاپ، بر محور زبان انگلیسی و کاربردهای آن است.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
چاپ اول
نخستین چاپ شیوه‌نامه در سال ۱۹۰۶ منتشر شد. چند سال پیش از آن، مؤسسهٔ انتشارات دانشگاه شیکاگو برنامهٔ انتشاراتی وسیعی را به‌اجرا درآورده بود. یادداشت‌های نسخه‌پردازان و نمونه‌خوان‌ها دربارهٔ چندوچون کار در راه پدیدآوردن نوعی هماهنگی و یکدستی، اصل اول ویرایش کتاب، مادهٔ خام چاپ اول کتاب را فراهم کرده بود.
در پیشگفتار چاپ اول، برداشت صحیحی از قواعد ویرایش شده است که در بسیاری از پیشگفتارهای چاپ‌های بعدی و از جمله پیشگفتار چاپ سیزدهم تکرار شده است:
ما این قواعد را برای موارد متوسط در نظر گرفته‌ایم و آن‌ها را بایستی با مقداری قابلیت انعطاف به‌کار برد. استثنا همیشه پیش می‌آید و جای کافی برای ابتکار و تشخیص فردی وجود دارد. به‌طور کلی، می‌توان گفت هرگاه کار صورت‌گرفته‌ای خلاف عقل سلیم و عقل و منطق نباشد، باید به خواست صریح مؤلف احترام گذاشت.
نویسندهٔ پیشگفتار توجه دارد که زمینه‌های گوناگون علم و تحقیق هرکدام به شیوهٔ خاص خود نیاز دارد؛ حتی اگر برای انتشارات دانشگاه، یکدستی مطلوب باشد. پیشگفتار چاپ اول بندی پایانی دارد که خواندنی است:
شیوه‌نامه در شکل کنونی‌اش، مجموعه‌ای نسبتاً جامع برای کسانی است که در تماس مستقیم با چاپخانهٔ دانشگاه‌اند. هرگاه این مختصر علاوه بر این، جمع دیگری از جویندگان راه در دهلیزهای تاریک هزارخم شیوه‌های حروفی و چاپی را مفید افتد، فبها‌المراد… .
چاپ هشتم (۱۹۲۵)
در این چاپ شیوه‌نامه، نویسنده هنوز مجاز است متن کتاب را به‌صورت ماشین‌شده یا دست‌نویس خوانا به ناشر تحویل دهد. از چاپ یازدهم به‌بعد، تحویل متن فقط به‌صورت ماشین‌شده مجاز است. در این چاپ، در شرح وظایف نسخه‌پرداز به تعریف «ویرایش» برمی‌خوریم:
ویرایش حوزهٔ معنایی بسیار وسیعی دارد. معنی ارزیابی دقیق و انتقادی متن از آن مستفاد می‌شود. با وجود این، نسخه‌پرداز مجاز نیست به چنین ویرایشی بپردازد؛ مگر اینکه قبلاً مجوز آن را دریافت کرده باشد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
یازدهمین چاپ شیوه‌نامه (۱۹۴۹) به‌شکلی درآمده بود که امروزه برای ما آشناست. بخش «نکات درخور توجه نویسندگان» نیز به‌کلی بازنویسی شده بود. از جمله، از نویسندگان خواسته بود تعداد و مقدار حواشی توضیحی را به حداقل برسانند؛ زیرا «پانوشت صفحات کتاب را زیباتر نمی‌سازد.»منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
چاپ دوازدهم (۱۹۶۹)من
تدوین‌کنندگان این چاپ تمامی فصول را دوباره از نظر گذراندند و با توجه به اوضاع تازه، سودمندی هر بخش را محک زدند. بدین‌سان تصمیم به حذف پاره‌ای مطالب و بازنویسی اساسی بخش‌های دیگر گرفتند. قلب شیوه‌نامه در چاپ دوازدهم، همچنان دومین بخش آن بود که در این چاپ، به‌سادگی «شیوه» خوانده می‌شد. سومین بخش این چاپ که «تولید و چاپ» نام دارد، به روش‌های چاپ کتاب اختصاص یافته است. با افزایش تیراژ این چاپ، شیوه‌نامه یکی از کتاب‌های پرفروش دانشگاه شیکاگو محسوب می‌شد و ناشر آن طبعاً علاقه‌مند بود کتاب را همچنان کامل و جامع و روزآمد در بازار نگاه دارد.
در دههٔ ۱۹۷۰، دو رویداد مهم در ایالات متحده، صنعت نشر کتاب را تحت‌تأثیر قرار داده بود: ۱. تصویب قانون تازهٔ حفظ حقوق مؤلفان و مصنفان در آمریکا؛ ۲. رواج روش‌های حروف‌چینی نوری‌کامپیوتری. بنابراین، لازم بود شیوه‌نامه بار دیگر مرور شود تا مطالب آن هرکجا که لازم بود، با اوضاع جدید وفق یابد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
چاپ سیزدهم (۱۹۸۲)من
از جملهٔ تغییرات این چاپ، عنوان تازهٔ آن است. شیوه‌نامه چاق‌تر هم شده است. بیشتر تغییرات اعمال‌شده در متن به یکی از این دو مقوله تعلق دارد: یا تأثیر تکنولوژی جدید را در نقش مؤلف و ویراستار می‌کاود، یا دستورالعمل‌های مفصل‌تر و دقیق‌تری ارائه می‌کند. از جملهٔ فصل‌هایی که به‌کلی عوض شده است، دو فصل «حق مؤلف» و «حروف‌چینی، چاپ و صحافی» است. بقیهٔ مطالب کتاب نیز مرور شده است و هرکجا لازم بوده است، مثال‌های بیشتری به متن افزوده شده است.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
ویراستاران فارسی‌زبان سال‌هاست در انتظار ظهور شیوه‌نامهٔ مشابهی از آن خود هستند؛ ولی ظاهراً ساعت «سعد» آن هنوز فرانرسیده است. اما فراموش نکنیم که شیوه‌نامهٔ فارسی زمانی هم که منتشر شود و از آن استفاده کنند، تازه در آغاز حیات کار خویش است. سودمندی آن وقتی به اوج خواهد رسید که مانند شیوه‌نامهٔ شیکاگو بارها تجدید چاپ شود و مطالب آن با بهره‌گیری از تجربیات عملی جامعهٔ ویراستاران بارها و بارها تجدیدنظر شود.
چکیده‌ای از:
کریم امامی، «شیوه‌نامهٔ دانشگاه شیکاگو»، در: نصرالله پورجوادی، دربارهٔ ویرایش، تهران: نشر دانشگاهی، ۱۳۶۵، ص۱۴۹ تا ۱۵۸.
چکیده‌ساز: امین ایران‌پور، ویراستار مؤسسهٔ «ویراسـتاران».
ویراستار: سیدحمید حیدری‌ثانی heydarisani.ir
