این مطلب را از این منبع برگرفتهام. البته ممکن است کاستیهایی داشته باشد:منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
http://www.mofidnet.com/index.php/farsifont/farsifonthistory.htmlمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
[center]گذری بر فونت فارسیمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
[/center]منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
فونت چیست؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
به مجموعه حروفهایی که با رابطههای گرافیکی تصویر نوشتاری یک زبان را نشان میدهند در زبان انگلیسی فونت گفته میشود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
در زبان فارسی کلمه قلم به جای فونت استفاده میشود. اما در بین افرادی که با کامپیوتر کار میکنند و یا آشنایی دارند بیشتر از کلمه انگلیسی فونت به جای قلم استفاده میگردد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
سایز چگونه محاسبه میگردد؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
سایز یک فونت بر اساس فاصله بین پائینترین نقطه کوتاهترین حرف تا بالاترین نقطه بلندترین حرف محاسبه میگردد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
پس هنگامی که سایز یک قلم را ١٠ تعریف میکنیم یعنی فاصله بین دو نقطه مذکور ١٠ نقطه میباشد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین Font فارسیمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
شرکت کاتب اولین شرکتی بود که توانست قلم فارسی را در کامپیوترهای IBM و سازگار با آن طراحی کند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این شرکت پایه گذار اساس حروفچینی فارسی دیجیتال در ایران و جهان بود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
حروفچینی فارسی با کامپیوتر چگونه آغاز شد؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
در سال ١٣٦٣ معادل با ١٩٨٤ میلادی شرکت کاتب (مفیدرایانه) موفق شد با استفاده از فناوری روز و چاپگرهای لیزری شرکت HP حروف فارسی را چاپ نماید. این اولین بار بود که شرکتی در سطح جهان توانسته بود فونت فارسی را طراحی کند و بر روی پرینتر لیزری چاپ نمایدمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این شروع تولید نرم افزارهای فارسی بود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
از حسن فیروزخانی میتوان به عنوان پدر نشر رومیزی فارسی نام برد. وی با سرمایه گزاری بسیار بالایی که در آن زمان انجام داد و با سعی و تلاش بی وقفه توانست این صنعت دیرپا را به خود مدیون کند. البته نمی توان تلاش های مسعود فیروزخانی در رابطه با طراحی حروف را با امکانات آن زمان فراموش کرد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
از حسن فیروزخانی نیز در مجله شبکه شماره ؟؟؟ دی و بهمن سال ١٣٨٤ شمسی تجلیلی به عمل آمده است.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
(کلیه مطالب در رابطه با تولید و طراحی نرم فونت و نرم افزارها بر روی کامپیوترهای خانگی مانند آی بی ام و مخصوص چاپگرهای لیزری می باشد. تولید فونت فارسی بر روی کامپیوترهای دیگر قبل از این انجام شده بود.)منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین نرمافزار حروفچینی چه بود؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین نرم افزار حروفچینی را شرکتی آمریکایی برای ایرانیان نوشته بود که در محیط DOS ver 1.5 کار میکرد. این نرمآفزار به شما این قابلیت را میداد تا متنتان را بر روی پرینترهای DotMatrix چاپ نمائید. البته ابتدا باید بر روی آی سی آن تنها فونت فارسی که باز توسط آن شرکت آمریکایی طراحی شده بود و ٨ بیت هم نیز بود و فقط از 128 حرف استفاده میکرد توسط سخت افزارهایی خاص کپی میگردید.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین کامپیوتری که روی آن حروفچینی فارسی انجام شد چه بود؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این کامپیوتر یک ۸۰۸۶ با ۱۲۸ کیلو بایت رم بود که فقط یک فلاپی درایو ۵ و یک چهارم اینچ و ظرفیتی معادل سیصد و شصت کیلوبایت داشت.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این کامپیوتر یک IBM ساخت شرکت International Business Machine بود. این شرکت یک شرکت آمریکایی است که نوع خانگی کامپیوترها مرحون زحمات این شرکت میباشد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرمافزار نقشمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرمافزار نقش که در ابتدا با نام Wordp نوشته شده بود. توسط مهندس پورنقشبند از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف ابتدا در شرکت کاتب نوشته شد و بعدها وی نرمافزار را بسیار تکمیل کرد و با نام نقش آن را روانه بازار کرد. وی اولین فردی بود که توانسته بود اعراب را به صورت مستقل بر روی حروف فارسی اضافه کند. در این نرمافزار هر حرف قابلیت داشت تا هر نوع اعرابی را رو و یا زیر خود قرار دهد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرم افزار پیشکارمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این نرم افزار توسط شرکت سینا نوشته شده بود. در محیط داس کار میکرد. و قابلیت داشت قبل از چاپ پیش نمایشی را در اختیار کاربر قرار دهد. البته در آن زمان این پیش نمایش به صورت Wysiwyg نبود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرم افزار ام ال اس (MLS)منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرمافزار ام ال اس توسط یک شرکت خارجی نوشته شده بود. بر روی داس کار میکرد اما محیط آن کاملا گرافیکی بود و اولین نرم افزاری بود که در ایران، سیستم Wysiwyg داشت.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
به همین خاطر در برهه زمانی آن هنگام توانست مشتریان زیادی را به خود جلب کند. اما به خاطر فارسی نبودن کامل و نداشتن خدمات پس از فروش جای خود را به زرنگار داد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
نرم افزار زرنگارمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
انقلاب حروفچینی فارسی کامپیوتری زمانی رخ داد که شرکت سینا محصول خود را به نام زرنگار به ایرانیان معرفی کرد. این نرمافزار تماما فارسی بود. خدمات پس از فروش قوی داشت. بسیار پرسرعت بود. و جالب اینکه دو حالت پیش نمایش داشت. یکی به صورت ساده و دیگری به صورت پیش نمایش قبل از چاپ که کاربر میتوانست کاملا صفحه چاپی خود را روی مونیتور ببیند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
زرنگار از آن پس تا حدود ده سال هیچ رقیبی نداشت و بعد از آن هم که ورد توانست جای کلیه نرمافزارهای نشر رومیزی را در کامپیوتر برای خود اشغال کند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین ویندوز فارسی را چه شرکتی ساخت؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین ویندوز فارسی توسط شرکت سینا ساخته شد. این شرکت با تغییراتی که در ویندوز 3.1 عربی داده بود، توانسته بود چهار حرف فارسی را به آن به طریقی خاص اضافه نماید.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این شرکت توانسته بود حدود شانزده فونت فارسی را طراحی کند و به این ساختار از ویندوز اضافه کند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اولین فونت فارسی را نیز شرکت سینا بر روی همین ساختار از ویندوز طراحی و نصب کرده بود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
Word فارسیمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
ورد عربی ساختار شش را چندین شرکت از جمله سینا فارسی کردند که هم بر روی ویندوز 3.1 و هم بر روی ویندوز ٩٥ فارسی کار میکرد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
ورد از آن زمان به خاطر ناچیز بودن قیمت آن در ایران و ساده بودن یادگیری آن همچنان جایی در دلها باز کرد که در حال حاضر میتوان گفت نرمافزار استاندارد نشر رومیزی در ایران شناخته میشود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اما بسیاری از کاربران نمیدانند که این نرم افزار همچنان که از نام آن هم مشخص است MS Office Word یک نرم افزار کاملا اداری است و برای کتابهایی که مثلا دارای پاورقیهای سنگین باشند هیچ کاربردی ندارد. و جز دردسرهای اضافی برای حروفچین و صفحهآرا کار دیگری انجام نمیدهند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بسیار دیده شده که در انتها مجبور شدهاند کار را با نرمافزار زرنگار از ابتدا حروفچینی و صفحهآرایی کنند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
ویندوز ٩٥ فارسیمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
هنگامی که ویندوز ٩٥ عربی روانه بازار شد چندین شرکت از جمله سینا این ویندوز را فارسی کردند و آن را داخل بازار دادند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این کار (یعنی چند نمونه فارسی از ویندوز عربی) به خاطر نداشتن تجربه کافی باعث بوجود آوردن مشکلات بسیاری در زمینه نشر رومیزی و حتی حروفچینی فارسی در ویندوز شد که هنوز هم هستند کاربرانی که از بابت آن مشکلات رنج میبرندمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
فونتهای فارسی بر روی ویندوز ٩٥منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
از آن ابتدا شرکتها سعی کردند نوعی Code Page را برای زبان فارسی ایجاد کنند و آن را سوای Code Page عربی به بازار ارائه دهند. اما این کار به هیچ وجه پیش نرفت چرا که هیچ تعاملی بین این موسسات و مایکروسافت وجود نداشت. و فقط باعث مشکل آفرینی بیشتر و بیشتر برای کاربران شد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
با در نظر گرفتن اینکه سیستم ویندوز بر اساس Code Page به دنبال حرف مورد نظر بر روی فونت نمیگردد. مشکلی در رابطه با انتقال فونت از ویندوز ٩٥ به ویندوز ٩٨ نبود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
فونت فارسی بر روی ویندوز ٩٨منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
با تکمیل تر شدن ویندوز و نتیجتا ویندوز ٩٨ عربی ویندوز ٩٨ فارسی نیز به بازار آمد و اما این بار همه تصمیم گرفتند که با همان Code Page ١٢٥٦ مایکروسافت کار کنند و فقط تغییراتی جزئی را روی چند فایل اصلی ویندوز بدهند تا چهار حرف اصلی فارسی بر روی ویندوز ٩٨ عربی فعال شوند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
پایه و اساس ویندوز ٩٨ ام ای نیز مانند ٩٨ بود و به همین خاطر بعد از آمدن نسخه عربی آن به بازار به سرعت فارسی شد.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بین ویندوز ٩٨ و ام ای (نسخههای عربی) دیگر هیچ مشکلی برای نقل و انتقال فایلهای حروفچینی شده وجود نداشت چرا که دیگر استاندارد ١٢٥٦ برای همه موسسات ایرانی استاندارد شده بود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
Farsi Font بر روی ویندوز ٢٠٠٠ و XPمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
فونت فارسی به هیچ عنوان بعد از ویندوز ٩٨ تغییرات اساسی نکرد و تا به حال همان فونتها بین کاربران منتقل میشود.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
و بر روی ویندوز ٢٠٠٠ و XP نیز کار میکنند.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
اما بسیاری از کسانی که اطلاعات جزئی از سیستم طراحی و ساخت فونت داشتند، سعی در تغییر نام فونت به نام شرکت خود و یا نام خود کردند و همین امر باعث بروز خطاهای بسیاری در ساختمان فونت میگردید.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
و متاسفانه هیچ شرکتی تا به حال فونتهای صحیح را به کاربران معرفی نکرده و کاربران نمیدانند که بسیاری از مشکلاتشان به خاطر استفاده از همین فونتهای فارسی است.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
سیدحمید حیدریثانی heydarisani.ir@gmail.com
درود و سپاسمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بهتر نیست مطالبی که از منابع مکتوب و معتبر نیستند و نقل مستقیم آنها موضوعیت ندارد ویرایششده درج شوند؟
امین ایرانپور iraanpour.amin@gmail.com
[quote author=امین ایرانپور link=topic=72.msg89#msg89 date=1344333368]منبع: «ویراسـتاران» virastaran.netدرود و سپاسمنبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بهتر نیست مطالبی که از منابع مکتوب و معتبر نیستند و نقل مستقیم آنها موضوعیت ندارد ویرایششده درج شوند؟منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
[/quote]منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
درابتدا ایده خوبی به نظر میرسد؛ اما با جمعبندی و درنظرگرفتن تمام جوانب، مخالفم.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
سپاس
سیدحمید حیدریثانی heydarisani.ir@gmail.com