چرا در ویرایش، به واژه یا ساختاری در متن «غلط» می‌گویند؟ اصلاً غلط در زبان معنی دارد؟ پاسخِ مریم محمودی ابوالحسن نجفی در مقدمهٔ کتاب غلط ننویسیم: معیار درست و…
ویرایش و درست‌نویسی
خاطرم هست دهۀ ۶۰ یکی از مشکلات قول‌و‌قرارها سر همین مسئله بود که جمعه‌شب یا شب جمعه کدام شب می‌شود. شاید باورکردنش سخت باشد که اشتباهی شبیه به این، یکی…
زبان عقیم وجود خارجی ندارد، چنان که زبان پاک وجود خارجی ندارد. ما زبان قوی و ضعیف هم نداریم. زبان فارسی برای ساختِ واژه گاه به سراغ ترکیب می‌رود…
حسن ذوالفقاری، مدیر گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نسرین پرویزی، معاون گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی این روزها انگلیسی‌دانی فخر است؛ اما……
در درس‌نامهٔ کارگاه ویرایش و درست‌نویسی مؤسسهٔ «ویراستاران» آمده است: واژۀ بیگانه خطرساز نیست؛ بلکه ساختارها و عبارت‌های ناهمخوان با زبان فارسی، زبان را سخیف و بی‌ریشه می‌کند. ساختار و…
زبان پدیدهٔ زنده‌ای است و مثل هر پدیدهٔ زنده دیگری، روزی هستی می‌یابد؛ تا نیروی حیاتی دارد، به هستی‌اش ادامه می‌دهد و هنگامی که مناسبت و سرزندگی‌اش را از دست…
ویراستار برای اجرای عملیات گوناگون ویرایش، روش مناسب بر‌می‌گزیند: یا صفحه‌به‌صفحهٔ همهٔ آن‌ها را به‌موازات یکدیگر انجام می‌دهد، یا اگر تنوع آن‌ها موجب تفرقهٔ حواس شود، مرحله‌به‌مرحله عمل می‌کند. در…
محدودیت اصلی ویراستار، در تغییر سبک اثر است که حریم صاحب‌اثر شمرده می‌شود و بس حساس است و جز با جواز معتبر، نمی‌توان وارد آن شد. گفته‌اند که سبک، خود…
مرحلهٔ ویرایش به‌معنای اخص، با تحویل اثر به ویراستار آغاز می‌شود. این تحویل‌گیری باید به‌معنای اداری آن انجام گیرد؛ یعنی ویراستار اثر را صفحه‌شماری و نظم و تداوم اجزای آن…
[…] حوزهٔ کارهای ویرایشی در غرب، بیشتر به اجرای دستورالعمل‌های «آیین‌نامهٔ انتشاراتی» آن‌هم در چهاردیواری طرح کلی مجموعه محدود می‌شود و از نظر محتوایی، به تذکر سهوالقلم و ناهمخوانی ختم…
[…] ویراستار به‌اقتضای شغل خود، در شبکه‌‌ای از روابط انسانی جای می‌گیر‌د که وی را با ناشر، صاحب‌اثر و دستگاه تولید و بازار کتاب و جماعت خوانندگان و جمهور منتقدان…
در این گفتار خواهم کوشید تا برخی از تجربه‌های خودم در ویرایش را عرضه کنم. مصداق ویراستار، هم با مصداق «ادیتور» و هم با «کاپی‌ادیتور» فرق دارد. کاپی‌ادیتور در غرب…