صفحه‌آرایی به‌معنای کلِ اعمالی که بر روی هر صفحهٔ کتاب قبل از مرحلهٔ چاپ انجام می‌گیرد تا کتاب را زیبا و آراسته کند، برای بیان این مقصود، واژه‌ای کافی و درست نیست؛ گرچه فی‌حدذاته واژه‌ای است خوب، دقیق، خوش‌آهنگ و قابل‌استفاده. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
«صفحه‌آرایی» را کسانی احتمالاً با هوشمندی و حُسن‌نیت فراوان، در برابر همان واژهٔ معیوبِ «لی‌آوت» گذاشته‌اند که در زبان انگلیسی به‌معنای منظم و مرتب‌کردن آمده است و پهن‌کردن و چیدن و مانند این‌ها. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
«صفحه‌آرایی» حداقل این خاصیت را دارد که معانی دیگر واژهٔ پَرتِ «لِی‌آوت» مانند وِلوشدن، پخش زمین شدن، ازپای‌درآوردن حریف، پول خرج‌کردن و غیبت‌کردن را در خود حمل نمی‌کند. «صفحه‌آرایی» واژه‌ای است ظریف که بخشی از مسئلهٔ موردنظر ما را بیان می‌کند، نه تمام آن را؛ چراکه «آرایش‌کردن یا آراستن» تمامِ کاری نیست که روی متن و تصویرهای اصلی، قبل از واسپاری اثر به بخش چاپ انجام دهیم. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
توضیح می‌دهم:منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
واژهٔ «آرایش» در اکثر موارد و به‌طور ریشه‌ای به‌معنای «زیباسازی از طریق افزودن» آمده است و «پیرایش» به‌معنای «زیباسازی از طریق کاستن». منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
این درست است که در موارد مختلف، واژهٔ پیرایش به‌معنای «زیباکردن از طریق افزودن» و آرایش به‌معنای «زیباسازی از طریق افزودن و کاستن» به‌کار رفته است؛ اما مسلماً به‌سود زبان فارسی است که معانی اصلیِ این دو واژه را مدنظر قرار دهیم تا مرزهای هرچه دقیق‌تری برای آن‌ها به‌هنگام ارسال و دریافت پیام به‌دست آوریم و هم از لاقیدی و ولنگاری و بی‌بندوباریِ زبان بکاهیم و واژه‌ها را تا حد ممکن به‌سوی ریزنقش‌بودن هدایت کنیم. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بنابراین اگر بپذیریم که «صفحه‌آرایی» بخشی از کار است، «صفحه‌پیرایی» بخشی دیگر و «تنظیم صفحه» به‌معنای «توزیعِ مناسبِ مطالب در هر صفحه» بخشی دیگر، مجبوریم به جست‌وجوی واژهٔ دیگری برخیزیم که جامع شرایط و ناقل مقصود باشد. خوشبختانه این واژه را نیز به‌طریقی، کسانی قبل از ما و احتمالاً بدون‌توجه به ابعاد متعدد و جامعیت و دقتِ آن ساخته‌اند و به‌کار بُرده‌اند؛ لیکن نه دقیقاً به‌جای خود و نه به‌صورتی که موردتقاضای ماست. این واژهٔ ترکیبی، «صفحه‌پردازی» است.منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
حال توجه بفرمایید به برخی از معانی فعلِ «پرداختن»، در ارتباط با مجموعهٔ اعمالی که مدنظر است. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
پرداختن: جلادادن، صیقل‌دادن، برق‌انداختن، سروسامان‌دادن، کارسازی‌کردن، ساختن و آماده‌کردن، مرتب و منظم‌کردن، ترتیب‌بخشیدن، آراستن، تمیز و شفاف‌کردن، پیراستن، زینت‌دادن، به‌پایان‌رساندن، کامل‌کردن، توجه‌کردن، رفع معایب کردن، نظر مشورتی دادن، توضیح‌دادن، توجه‌کردن، رسیدگی‌کردن، تدوین و تألیف‌کردن، بین اجزا هم‌بستگی و وحدت ایجادکردن. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
برای مقصود و منظور ما، به‌راستی که واژهٔ شگفت‌انگیزی است این «پرداختن». منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
بسیار خب! حال، تعریفِ «صفحه‌پردازی» را هم ارائه می‌دهیم و از بحث بیشتر در حول این اصطلاح می‌گذریم:منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
صفحه‌پردازی مجموعهٔ اعمالی است که بر روی هر صفحه یا هر جزء اثر، بعد از فراهم‌آمدنِ نوشتهٔ نهایی و تصویرهای مربوط به آن، قبل از مرحلهٔ چاپ انجام می‌گیرد تا اثر آراسته، زیبا، منطقی، مناسب، مقبول و هرچه بیشتر قابل‌استفاده شود. منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
صفحه‌پردازی شامل سه عمل اصلی می‌شود: منبع: «ویراسـتاران» virastaran.net
۱. آرایش؛
۲. پیرایش؛
۳. تنظیم صفحه.
گزیده‌ای از: نادر ابراهیمی، مقدمه‌ای بر آرایش و پیرایش کتاب‌های کودکان، چ۱، تهران: آگاه، پاییز۱۳۶۸، ص۲۱ تا ۲۸.
